Nguyễn Văn Đông
Bí thư Đảng ủy, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam
Tháng 9 này, các thế hệ cán bộ, công nhân viên, người lao động Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam hướng về sự kiện có ý nghĩa lịch sử to lớn - kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam. Đây là dịp để các thế hệ cán bộ, công nhân công ty ôn lại truyền thống xây dựng và phát triển, tôn vinh các thế hệ, những lớp người đã đóng góp công sức xây dựng công ty, xây dựng đất mỏ, đồng thời đắp thêm niềm tin yêu, tinh thần đoàn kết, quyết tâm xây dựng công ty phát triển bền vững.

Năm 1924, mỏ được phát hiện ngẫu nhiên khi cụ Trần Văn Nỏ - người địa phương kê đá nướng củ mài làm phốt pho trong quặng apatit cháy sáng. Đến năm 1940, thực dân Pháp bắt đầu khai thác mỏ. Điều kiện ăn ở của công nhân lúc bấy giờ vô cùng cực khổ, công việc nặng nhọc lại bị giới chủ đánh đập tàn nhẫn. Ốm đau bệnh tật, nhiều người đã bỏ mạng ở mảnh đất Cam Đường.

Không chịu áp bức nô lệ, công nhân khu mỏ đã vùng dậy đấu tranh. Tháng 8/1945, công nhân mỏ tình nguyện tham gia các đội du kích dưới sự chỉ đạo của Mặt trận Việt Minh để đánh Pháp, đuổi Nhật. Sau chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, Lào Cai được giải phóng, vùng mỏ Cam Đường đã về tay công nhân - nông dân. Hòa bình được lập lại, Đảng và Nhà nước đã tập trung vào công cuộc khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh, ổn định đời sống Nhân dân. Mỏ Apatit Lào Cai đã được Chính phủ, Bộ Công Thương Việt Nam chính thức cho khảo sát, thăm dò, thiết kế để đưa vào khai thác.
Tháng 9 năm 1955, Nhà nước bổ nhiệm đồng chí Nguyễn Văn Lang làm Giám đốc Mỏ. Cùng thời kỳ này, Chi bộ đảng đầu tiên được thành lập gồm 7 đảng viên do đồng chí Nguyễn Văn Lang làm Bí thư.
Trong những năm tháng chiến tranh khốc liệt, mặc dù khó khăn chồng chất về cơ sở vật chất, kỹ thuật, nhân lực và điều kiện sản xuất, với lòng quyết tâm cao và sự thống nhất ý chí, tập thể cán bộ, công nhân Mỏ Apatit Lào Cai vẫn kiên cường bám trụ sản xuất, đóng góp cho công cuộc kháng chiến và kiến thiết đất nước. Với vai trò là đơn vị khai khoáng chủ lực của ngành hóa chất, Công ty luôn duy trì sản xuất, bảo đảm cung ứng quặng cho các nhà máy chế biến sản phẩm phân có chứa lân trong cả nước.

Ngày 23/9/1958, cả khu mỏ hân hoan khi được tin Bác Hồ đến thăm. Bác đến tận khai trường thăm hỏi, động viên công nhân. Đồng chí Nguyễn Văn Lang - Giám đốc Mỏ đã giới thiệu và báo cáo với Bác về tình hình sản xuất và đời sống của công nhân.
Trong buổi gặp gỡ, Bác căn dặn công nhân phải đoàn kết, thi đua sản xuất, giữ gìn tài nguyên và phát huy truyền thống cách mạng.
Lời dạy của Bác trở thành kim chỉ nam cho mọi hành động, hun đúc tinh thần tự hào, kỷ luật và sức sáng tạo của mỗi cán bộ, công nhân viên công ty trong lao động sản xuất.
Cũng từ đó, ngày 23/9 hằng năm được lấy làm ngày truyền thống Mỏ Apatit Lào Cai. Từ năm 1967 - 1968, do ảnh hưởng chiến tranh phá hoại miền Bắc của đế quốc Mỹ, hưởng ứng lời kêu gọi của Tổ quốc, Mỏ Apatit Lào Cai đã cử 2 đoàn Apatit 1, Apatit 2 gồm 301 đồng chí lên đường vào Nam chiến đấu. Nhiều người con của đất mỏ đã hy sinh anh dũng cho sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Tháng 2/1979, cuộc chiến tranh biên giới diễn ra, Mỏ Apatit Lào Cai chịu hậu quả rất nặng nề, cơ sở hạ tầng, nhà máy, công sở, thiết bị hầu như bị tàn phá.
Gượng dậy từ đau thương và tổn thất nặng nề, những người con đất mỏ lại bắt tay gây dựng lại từ đầu. Năm 2005, Công ty Apatit Việt Nam đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định chuyển đổi thành Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam.

Giai đoạn 2005 - 2015, đặc biệt từ khi chuyển đổi sang mô hình công ty TNHH là giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhất, có sự phát triển vượt bậc về mọi mặt của công ty. Thời điểm này, tập thể lãnh đạo công ty đã phát động cuộc vận động đổi mới toàn diện, trước tiên là đổi mới tư duy, đổi mới cách nghĩ, cách làm. Động lực cho sự đổi mới và phát triển là sử dụng đòn bẩy kinh tế một cách mạnh mẽ, lấy lợi ích là công cụ để điều hành, trong đó, xử lý hài hòa lợi ích của Nhà nước, của doanh nghiệp và người lao động.

Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn này đạt trên 17%/năm, doanh thu năm 2005 đạt 377 tỷ đồng thì đến năm 2014 tăng lên 3.517 tỷ đồng, lợi nhuận cũng tăng từ 8 tỷ đồng lên 439 tỷ đồng. Thu nhập bình quân của cán bộ, công nhân, người lao động năm 2005 đạt 2 triệu đồng/người tăng lên 10 triệu đồng/người năm 2014.
Cũng trong thời kỳ này, công ty đã đầu tư xây dựng, lắp đặt mới và nâng công suất các dây chuyền tuyển quặng tại Nhà máy tuyển Tằng Loỏng, Cam Đường, Bắc Nhạc Sơn. Công ty đã tổ chức tuyển thành công ở quy mô công nghiệp sản phẩm quặng 2 nghèo và quặng 4, làm chủ công nghệ tuyển nổi quặng 3…, góp phần sử dụng triệt để, hiệu quả nguồn tài nguyên quặng apatit.

Bước sang giai đoạn 2016 - 2020, các doanh nghiệp trong nước bước vào thời kỳ đổi mới và hội nhập với thế giới, cơ hội mới xuất hiện nhưng cũng không ít khó khăn thách thức đặt ra cho các doanh nghiệp trong công cuộc hội nhập với nền kinh tế thị trường. Với tinh thần quyết tâm thực hiện, kiên định mục tiêu, công ty đã đạt được kết quả đáng ghi nhận, lợi nhuận bình quân đạt 230 tỷ đồng/năm; hoàn thành nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước, bình quân đạt 480 tỷ đồng/năm.
Từ năm 2021 đến nay, bám sát và thực hiện nghiêm chủ trương, định hướng của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chỉ đạo của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, công ty đã triển khai thực hiện toàn diện, đồng bộ các giải pháp và hằng năm đều hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu về sản xuất, kinh doanh, nộp ngân sách, chăm lo tốt điều kiện làm việc, thu nhập cho người lao động. Tốc độ tăng trưởng về giá trị sản xuất công nghiệp bình quân đạt 10%/năm, tổng doanh thu tăng bình quân đạt 5%/năm; hoàn thành nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước bình quân 594 tỷ đồng/năm; lợi nhuận bình quân đạt 607 tỷ đồng/năm.

Các chế độ của người lao động luôn được đảm bảo và thực hiện đầy đủ, việc làm và thu nhập của người lao động luôn được ổn định với thu nhập bình quân đạt trên 16 triệu đồng/người/tháng, trong tốp đầu của tỉnh Lào Cai cũng như trong Tập đoàn Hóa chất Việt Nam.
Chặng đường 70 năm xây dựng và phát triển, với biết bao nỗ lực phấn đấu, lao động và cống hiến không mệt mỏi của các thế hệ người lao động công ty, sự quan tâm lãnh đạo của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, lãnh đạo tỉnh Lào Cai, sự giúp đỡ, tạo điều kiện của các bộ, ngành, cơ quan trung ương và địa phương để Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam có được thành quả và khẳng định vị thế của mình trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Lịch sử của Mỏ Apatit Lào Cai nói chung, Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam nói riêng sẽ còn viết tiếp những trang sử mới khi cả nước thực hiện kế hoạch 5 năm của giai đoạn 2025 - 2030, mục tiêu của Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam đó là “Xây dựng Công ty có quy mô sản xuất lớn, phát triển bền vững; đáp ứng nguyên liệu quặng apatit cho các nhà máy chế biến phân có chứa lân trong Tập đoàn Hóa chất Việt Nam và nhu cầu thị trường; đẩy mạnh chế biến sâu, tạo ra các sản phẩm có chất lượng và giá trị kinh tế cao, xứng đáng là một trong những công ty mạnh trong tốp đầu của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam và tỉnh Lào Cai”.
Ban lãnh đạo Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam cùng toàn thể cán bộ, đảng viên, công nhân viên và người lao động nguyện luôn đoàn kết, chung sức, đồng lòng, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thách thức, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao, đặc biệt thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Công ty lần thứ XXIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030 và những năm tiếp sau, đưa công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam phát triển bền vững.

Với lịch sử vẻ vang 70 năm xây dựng và phát triển, Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam sẽ tiếp tục tạo nên những mốc son mới. Tinh thần “Vinh quang thuộc về các thế hệ công nhân Mỏ Apatit Lào Cai” thúc giục mỗi người vươn lên xây dựng vùng mỏ ngày càng phát triển bền vững; xứng đáng là điểm sáng trong Tập đoàn Hóa chất Việt Nam và khu vực Tây Bắc.