Nhớ lời Bác năm xưa
Sau khi tỉnh Lào Cai hoàn toàn được giải phóng (năm 1950), Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho đồng bào Lào Cai, trong đó có đoạn căn dặn: “Được giải phóng rồi, đồng bào ta phải làm gì? 1. Phải thực hành đại đoàn kết, thương yêu nhau, giúp đỡ nhau trong mọi việc. 2. Phải thi đua tăng gia sản xuất cho mọi người được no ấm…”.
Lời động viên của Người đã tiếp thêm động lực để đồng bào các dân tộc Lào Cai vượt qua mọi khó khăn, hăng say sản xuất, chung sức, đồng lòng cùng toàn Đảng, toàn quân thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị đề ra.
Trong những năm tháng kháng chiến trường kỳ, cùng với Nhân dân cả nước, đồng bào các dân tộc thiểu số ở khắp các địa bàn hăng hái lao động, chi viện cho chiến trường, đóng góp sức người, sức của. Chỉ tính riêng giai đoạn 1969 - 1972, trong các đợt tuyển quân, đã có 21/27 dân tộc trên địa bàn tỉnh Lào Cai có con em nhập ngũ.
Trong chặng đường hơn 30 năm tái lập tỉnh (từ 1991 đến nay), tinh thần đại đoàn kết tiếp tục được cộng đồng các dân tộc thiểu số phát huy, đóng góp không nhỏ vào diện mạo sáng tươi của dải đất biên cương Tổ quốc.
Đổi thay ở những vùng quê
“Vui hái chè nào, anh chị em ơi/Hái nhanh tay mới kịp bản làng/Cầm cây chè xanh xanh thắm/Góp sức mình giữ lấy quê hương”. Những lời ca của điệu khắp Nôm “Vui hái chè” được cất lên trên những đồi chè xanh mát, khi bà con ở thôn Tân Lập, xã Phú Nhuận (huyện Bảo Thắng) đổi công giúp nhau thu hái chè. Làn điệu vui tươi ấy được trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, nhắc nhở con cháu phải đoàn kết, giúp đỡ nhau và hăng hái xây dựng quê hương.
Ông Lương Văn Hoạch, người cao niên ở thôn Tân Lập nhớ lại: Năm 1960, làm ngôi nhà sàn đầu tiên, cả thôn khi ấy chỉ hơn 20 nóc nhà, nhưng nhà nào cũng có người đến giúp, mỗi người một tay, một việc, chừng 2 ngày là hoàn tất. Năm 2018, khi gia đình xây nhà kiên cố hơn, bà con lại đến giúp vợ chồng tôi dỡ khung nhà sàn cũ và nhiều phần việc khác. Đồng bào Tày đoàn kết lắm, trong mọi phần việc riêng, chung, từ lễ hội, dựng nhà, việc cưới, việc tang, các gia đình trong thôn đều có mặt để sẻ chia, giúp đỡ.
Thôn Tân Lập hiện có hơn 150 hộ, gần 600 nhân khẩu. Từ vùng đất hoang sơ, um sùm lau sậy, đời sống của đồng bào giờ đây đã thay đổi nhiều, thôn có 20 ha đất cấy lúa 2 vụ, hơn 7 ha chè, 150 ha quế. Thôn có 1 câu lạc bộ liên thế hệ giúp nhau phát triển kinh tế với hơn 30 thành viên. Thôn còn có 4 đội văn nghệ.
Không có sự chung sức, đồng lòng của đồng bào, thôn Tân Lập đã không có được diện mạo như hôm nay, thôn đang nỗ lực để đạt thôn kiểu mẫu trong năm 2023.
Tương tự, thôn vùng cao Ú Sì Sung, xã Tả Phời (thành phố Lào Cai) hiện có 70 hộ người Dao sinh sống, với 370 nhân khẩu. Theo tiếng địa phương, “Ú Sì Sung” là “rừng vầu đắng”, trước đây thôn từng coi như “ốc đảo” nơi núi cao, không điện, không đường, không trường và nhiều thứ không khác. Giờ đây, Ú Sì Sung đã vươn lên trở thành điểm sáng của địa phương trong xóa bỏ tập quán lạc hậu, bà con đoàn kết, vươn lên giảm nghèo bền vững.
Năm 2016, thôn có 100% hộ thuộc diện nghèo, đến nay còn 15,9%... Đó là sự nỗ lực không nhỏ của đồng bào Dao nơi này.
Đoàn kết - “chìa khóa” đổi thay
Lào Cai có 138/152 xã, phường, thị trấn thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (chiếm trên 90%) với hơn 140.800 hộ, hơn 563.000 người, gồm 25 dân tộc.
Lào Cai đang có 96% thôn, bản, tổ dân phố có nhà sinh hoạt cộng đồng; hơn 1.000 đội văn nghệ và hơn 800 đội thể thao thôn, bản. Tỷ lệ trẻ mẫu giáo người dân tộc thiểu số 4 đến 5 tuổi đến trường đạt 98,8%; cấp tiểu học là 99%. Tỷ lệ học sinh người dân tộc thiểu số trong độ tuổi THCS đạt 98% và độ tuổi THPT đạt 62,5%.
Hiện toàn tỉnh có 100% xã có đường ô tô đến trung tâm được kiên cố hóa; 95% hộ người dân tộc thiểu số được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; trên 95% hộ được sử dụng điện lưới quốc gia và nguồn điện khác phù hợp.
Đồng chí Giàng Seo Vần, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh khẳng định: Khắc ghi lời dạy của Bác, cộng đồng các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh từ vùng thấp đến vùng cao đã cụ thể hóa tinh thần đại đoàn kết trên nhiều hình thức như trong giảm nghèo, xóa hủ tục, xây dựng đời sống văn hóa… Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, trong đó có cộng đồng dân tộc thiểu số là một trong những bài học kinh nghiệm mà Lào Cai rút ra được. Đoàn kết là “từ khóa” đầu tiên trong chủ đề các nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh và chủ đề phát triển năm 2023; đoàn kết cũng là kim chỉ nam dẫn đường, là “chìa khóa” để Lào Cai đổi thay và phát triển.