Thị trấn Mường Khương (huyện Mường Khương) là đô thị thuộc huyện nghèo của tỉnh nhưng được quan tâm đầu tư hạ tầng tương đối đồng bộ để hoàn thiện các tiêu chí đô thị loại 5. Đến nay, đô thị Mường Khương được quy hoạch chi tiết với 5 khu đô thị gồm: Khu đô thị phía Đông Bệnh viện Đa khoa huyện (diện tích 75 ha), khu đô thị Tây Bắc thị trấn (61,8 ha), khu đô thị Tây Nam thị trấn (62 ha), khu xây dựng quanh Trường THCS thị trấn (17,8 ha), khu đô thị phía Bắc thị trấn (15 ha).
Cùng với quy hoạch, thời gian qua, hạ tầng về y tế, giao thông, giáo dục, thể thao, thủy lợi, cấp nước của thị trấn đã được đầu tư. Điển hình là huyện đang hoàn thiện Bệnh viện Đa khoa huyện với quy mô hơn 250 giường bệnh; các trường THPT, Mầm non số 1, Mầm non số 2 thị trấn đang được đầu tư xây mới và mở rộng; hạ tầng đường giao thông kết nối, hồ và khu dân cư Tùng Lâu - Na Đẩy được đầu tư hoàn thiện trên diện tích 5,9 ha tạo không gian mới mở rộng cho trung tâm thị trấn… Tổng giá trị vốn thực hiện đầu tư cho đô thị trên địa bàn hơn 2.000 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Văn Thưởng, Phó Trưởng Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Mường Khương cho biết: Tính đến nay, đô thị Mường khương đạt 39/51 chỉ tiêu của đô thị loại 5, trong đó có 35 chỉ tiêu đạt tối đa. Sau khi hoàn thiện các hạng mục đang đầu tư, dự kiến đến năm 2025 đô thị Mường Khương sẽ đạt các tiêu chí và hướng tới đô thị hiện đại, bền vững, có tiếp cận đa ngành, bao trùm, tầm nhìn dài hạn toàn diện. Bên cạnh đó, huyện đang nâng cấp đô thị xã Bản Lầu lên đô thị loại 5 vào năm 2030.
Thị trấn Phố Lu (huyện Bảo Thắng) đang dần hiện hữu hạ tầng các khu đô thị mới sau quá trình đầu tư. Có thể kể đến như khu đô thị mới Cường Thịnh với tổng kinh phí hạ tầng kỹ thuật đầu tư hơn 177,5 tỷ đồng, đến nay hạng mục san nền, tường chắn, kè suối, cầu, hệ thống cấp điện, điện chiếu sáng, thông tin liên lạc đã đạt 100% khối lượng; các hạng mục còn lại như giao thông, thoát nước, cây xanh cảnh quan, cấp nước đạt hơn 90% khối lượng. Khu đô thị mới Phú Long có tổng kinh phí đầu tư 324,4 tỷ đồng cũng đang được triển khai san tạo mặt bằng; hồ trung tâm thị trấn được đầu tư hơn 86,44 tỷ đồng đang hoàn thiện; công trình trụ sở hành chính mới của huyện đang tổ chức triển khai thi công…
Ông Nguyễn Hữu Trường, Phó Trưởng Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Bảo Thắng cho biết, huyện đang cải tạo, chỉnh trang các khu vực đô thị hiện hữu theo hướng văn minh, hiện đại. Cùng với đó là hoàn thành phê duyệt chương trình phát triển đô thị loại 4, mục tiêu đến năm 2025 đô thị Phố Lu đạt đô thị loại 4 (đến nay đã có 44/55 tiêu chí đô thị loại 4 được huyện hoàn thành). Đô thị Phố Lu sẽ được mở rộng lên 4.695 ha, gồm toàn bộ thị trấn, xã Sơn Hà và một phần của xã Sơn Hải. Huyện đang xây dựng các dự án đầu tư dọc sông Hồng để mở rộng đô thị và xây dựng hạ tầng đảm bảo đáp ứng các tiêu chí đô thị loại 4 bền vững.
Năm 2024, UBND tỉnh đã phê duyệt kế hoạch thực hiện Đề án số 04 của Tỉnh ủy, trong đó có 3 mục tiêu về phát triển, quản lý đô thị; 6 mục tiêu về chất lượng đô thị và 8 mục tiêu về giao thông kết nối trọng điểm. Về chất lượng và quản lý đô thị, tập trung vào xử lý chất thải rắn sinh hoạt và công nghiệp, xử lý nước thải, xây dựng các công viên cây xanh, các tuyến phố văn minh, không gian công cộng… Tập trung triển khai kế hoạch của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh về nâng cao chất lượng đô thị cho thành phố Lào Cai (đạt loại 1), đô thị Sa Pa (đạt loại 4), đô thị Bắc Hà và đô thị Phố Lu (tiến tới đạt tiêu chuẩn loại 4 vào năm 2025). Tổ chức lập và trình phê duyệt Đề án “Phát triển đô thị thông minh trên địa bàn tỉnh Lào Cai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”. Hoàn thiện các thủ tục và đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng xã hội như khởi công 2 dự án nhà ở xã hội tại thành phố Lào Cai (nhà ở xã hội tại khu dân cư giáp B6 kéo dài, phường Bắc Lệnh và nhà ở xã hội khu bờ tả sông Hồng, xã Vạn Hòa, thành phố Lào Cai)…
Ông Trần Đức Tình, Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết: Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1040 phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án “Phát triển hạ tầng và đô thị bền vững tỉnh Lào Cai” sử dụng vốn vay Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) gần 2.700 tỷ đồng. Trong đó, hợp phần 1 - cơ sở hạ tầng có tính chống chịu cao gồm 2 tiểu hợp phần là nâng cấp tuyến đường Sa Pả - Sâu Chua - Hầu Thào, thị xã Sa Pa và nâng cấp hạ tầng đô thị Bắc Hà.
Hợp phần 2 - cải thiện kết nối tỉnh gồm 2 tiểu hợp phần: Phát triển mạch cộng đồng và dân cư thành phố Lào Cai - thị xã Sa Pa - huyện Bát Xát thông qua nâng cấp tuyến đường từ Trịnh Tường đến Y Tý, nâng cấp tuyến Tỉnh lộ 155 từ Sa Pa đến Bản Xèo (Bát Xát), nâng cấp Tỉnh lộ 152 từ Xuân Giao (Bảo Thắng) đến Bản Hồ (Sa Pa); phát triển mạch cộng đồng và dân cư thành phố Lào Cai - Bắc Hà - Si Ma Cai thông qua nâng cấp Tỉnh lộ 153 từ Bắc Ngầm (Bảo Thắng) đến Bắc Hà.
Hợp phần 3 - hỗ trợ kỹ thuật và cải thiện sinh kế gồm 2 tiểu hợp phần: Xây dựng các nhà văn hóa cộng đồng, hỗ trợ kỹ thuật, cải thiện sinh kế và nâng cao vị thế kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số thông qua thúc đẩy phát triển bền vững chuỗi giá trị nông nghiệp hữu cơ gắn với du lịch dựa vào cộng đồng. Dự án thuộc nhóm A, thời gian thực hiện 6 năm kể từ thời điểm dự án được cấp có thẩm quyền bố trí vốn.
Ông Trần Đức Tình cũng cho biết, ngành xây dựng sẽ tiếp tục tham mưu cho tỉnh quy hoạch những khu vực phát triển đô thị để tạo nguồn lực cho đầu tư đô thị. Tăng cường bố trí nguồn vốn cho công tác quy hoạch xây dựng, lập chương trình phát triển đô thị, khu vực phát triển đô thị, đề án phân loại đô thị… Kiểm soát chặt chẽ về chất lượng, tiến độ và phương án các dự án phát triển đô thị, đồng thời tiếp tục tổ chức lựa chọn các nhà đầu tư theo quy định của pháp luật để thực hiện dự án phát triển đô thị, dự án nhà ở, dự án đầu tư có sử dụng đất có chủ trương đầu tư được phê duyệt. Qua đó nâng cao chất lượng các đô thị bền vững và góp phần thực hiện hoàn thành thắng lợi mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, giai đoạn 2021 - 2025 theo nghị quyết của Chính phủ, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh đã đề ra.
