Phóng viên Báo Lào Cai có cuộc phỏng vấn đồng chí Lý Văn Hải, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Trưởng Ban Vận động cứu trợ tỉnh Lào Cai xung quanh việc kêu gọi, vận động, tiếp nhận, phân phối, sử dụng nguồn hỗ trợ này.
PV: Thưa đồng chí, trong mọi khó khăn, hoạn nạn, việc kêu gọi hỗ trợ kịp thời là rất quan trọng. Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Lào Cai đã phản ứng ra sao trong đợt thiên tai vừa qua?
Đồng chí Lý Văn Hải: Việc dự báo ảnh hưởng của hoàn lưu cơn bão số 3 rất sát, tỉnh Lào Cai đã có sự chủ động cao nhất trong ứng phó nhằm giảm thiểu thiệt hại nhưng sức tàn phá của đợt mưa lịch sử quá khủng khiếp. Đêm 8/9, bắt đầu có mưa lớn, diễn biến suốt ngày hôm sau, đến ngày 10/9 thì mưa ngập, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất xảy ra khắp nơi, thiệt hại lớn về người, tài sản của Nhân dân và hạ tầng của địa phương.
Trước tình hình đó, sau khi xin ý kiến Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã phát đi Lời kêu gọi, vận động các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh ủng hộ đồng bào Lào Cai khắc phục hậu quả thiên tai. Qua các phương tiện thông tin đại chúng, các kênh, nền tảng thông tin chính thống, Lời kêu gọi đã nhanh chóng lan tỏa và thu hút sự quan tâm đặc biệt của đồng bào cả nước, kiều bào ta ở nước ngoài.
PV: Gắn với sự kịp thời, kết quả vận động đến nay ra sao, thưa đồng chí?
Đồng chí Lý Văn Hải: Tính đến 15 giờ ngày 18/9, nghĩa là 8 ngày sau khi Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh phát đi Lời kêu gọi, Ban Vận động cứu trợ tỉnh đã tiếp nhận sự ủng hộ và đăng ký ủng hộ của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp, nhà hảo tâm, cá nhân trong và ngoài tỉnh với số tiền hơn 247 tỷ đồng (bao gồm cả nguồn ủng hộ của Quỹ cứu trợ Trung ương 180 tỷ đồng). Đây là số tiền lớn nhất từ trước tới nay, tỉnh Lào Cai nhận được qua các đợt vận động ủng hộ khắc phục thiên tai.
Các địa phương cũng đã đón hàng trăm đoàn cứu trợ đến ủng hộ, chủ yếu là mặt hàng lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm.
PV:Việc phân phối nguồn hỗ trợ đến nay ra sao, thưa đồng chí?
Đồng chí Lý Văn Hải: Ngày 17/9, Ban Vận động cứu trợ tỉnh quyết định chuyển 46 tỷ đồng từ Quỹ cứu trợ tỉnh đến Quỹ cứu trợ các huyện, thị xã, thành phố. Trong đó huyện Bảo Thắng và Mường Khương được nhận 3 tỷ đồng, huyện Bảo Yên nhận được 9 tỷ đồng (bao gồm 2 tỷ đồng do báo Dân trí và bạn đọc ủng hộ nhân dân Làng Nủ khắc phục hậu quả thiên tai), các địa phương còn lại nhận 5 đến 7 tỷ đồng.
Trước đó, Ban Vận động cứu trợ tỉnh cũng đã trích gần 1 tỷ đồng để trực tiếp thăm hỏi, hỗ trợ, động viên 51 gia đình có người chết và hỗ trợ 41 người bị thương do mưa lũ, sạt lở đất.
Dù mức độ thiệt hại vẫn đang tiếp tục được thống kê, rà soát nhưng Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh nhận thấy việc chuyển tiền cứu trợ cho các địa phương khắc phục hậu quả thiên tai là càng sớm càng tốt.
PV: Thưa đồng chí, các "mạnh thường quân", nhà hảo tâm, những người tham gia ủng hộ luôn muốn biết quy trình phân phối nguồn cứu trợ thực hiện như thế nào?
Đồng chí Lý Văn Hải: Quy trình phân phối, sử dụng nguồn cứu trợ, kể cả nguồn ngân sách nhà nước hay nguồn đóng góp tự nguyện là hết sức nghiêm ngặt, chặt chẽ và khoa học.
Ban Vận động cứu trợ tỉnh phân phối bao nhiêu tiền, cho đối tượng, địa phương nào, vào thời điểm nào, ngoài các quy định luật pháp còn căn cứ ý kiến chỉ đạo sát sao của Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Đề xuất của Ủy ban MTTQ và Ban Vận động cứu trợ tỉnh dựa vào tình hình thực tế, như Quyết định công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai của UBND tỉnh và các căn cứ như: Quy chế tổ chức và hoạt động của Ban Vận động cứu trợ, quy chế sử dụng Quỹ cứu trợ của tỉnh.
Tại cơ sở, việc phân phối nguồn tiền cứu trợ do Ban Vận động cứu trợ cấp huyện, cấp xã thực hiện (chủ yếu cấp xã) với các thành viên theo quy định là lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam, thường trực UBND cùng cấp, một số cán bộ chuyên môn. Điều đáng nói là việc phân phối nguồn tiền cứu trợ hoàn toàn qua hệ thống kho bạc Nhà nước với các yêu cầu chặt chẽ về quy trình lập hồ sơ, sổ sách, chứng từ.
PV: Còn tính minh bạch, công khai như thế nào, thưa đồng chí?
Đồng chí Lý Văn Hải: Nghị định số 93/2021/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 27/10/2021 “Về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố; hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo” quy định rất rõ, cụ thể tính công khai, minh bạch từ khâu kêu gọi, vận động, tiếp nhận đến phân phối, sử dụng nguồn lực cứu trợ, hỗ trợ tự nguyện.
Chẳng hạn như phải công khai nội dung kêu gọi, vận động sự ủng hộ trên các phương tiện thông tin đại chúng, công khai điểm tiếp nhận, hình thức tiếp nhận, khung thời gian tiếp nhận, công khai danh sách ủng hộ, mức tiền đã tiếp nhận, đăng ký tiếp nhận. Ngoài ra còn đảm bảo thực hiện cam kết về theo dõi, giám sát, kiểm tra, phối hợp thanh tra nguồn hỗ trợ sau phân phối, sử dụng.
Tục ngữ có câu “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”, Đảng bộ, chính quyền, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Nhân dân các dân tộc trong tỉnh Lào Cai luôn trân quý, khắc ghi sự sẻ chia của đồng bào cả nước những ngày qua khi địa phương bị thiệt hại nặng nề bởi thiên tai.
Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Lào Cai, cơ quan thường trực Quỹ cứu trợ tỉnh mong rằng thời gian tới, Lào Cai tiếp tục nhận được sự quan tâm, ủng hộ, giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị, các tập đoàn kinh tế, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân trên mọi miền đất nước giúp đồng bào vùng lũ tỉnh Lào Cai nguồn lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm và nguồn tài chính để bà con sớm trở lại cuộc sống bình thường. Tiếp tục ủng hộ tỉnh Lào Cai nguồn lực để phục hồi sản xuất, tái thiết cơ sở hạ tầng, nhất là các trường học, hệ thống thủy lợi, mạng lưới giao thông, trước mắt là công trình giao thông huyết mạch, trọng điểm, tính kết nối cao.
PV:Trân trọng cảm ơn đồng chí đã trả lời phỏng vấn!