Những ngày cuối tháng 3, Cửa khẩu Kim Thành tấp nập những chuyến xe chở hàng xuất - nhập khẩu. Mọi thủ tục được giải quyết nhanh chóng theo đúng quy định của pháp luật, các xe hàng thông quan thuận lợi, không xảy ra ùn tắc.
Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Lào Cai Phạm Văn Phúc cho biết: Trong 3 ngày liên tiếp cuối tháng 3, hàng hóa trong nước xuất siêu sang Trung Quốc, chủ yếu là các mặt hàng nông sản thế mạnh của Việt Nam, đặc biệt có nông sản lần đầu tiên xuất chính ngạch sang Trung Quốc là quả sầu riêng.
Theo đánh giá của Chi cục Hải quan Cửa khẩu Lào Cai, kim ngạch xuất - nhập khẩu hàng hóa qua Cửa khẩu Kim Thành trong quý I/2023 tăng cao so với cùng kỳ năm 2022, nhất là kim ngạch xuất khẩu. Cụ thể, kim ngạch xuất - nhập khẩu qua Cửa khẩu Kim Thành quý I/2023 đạt gần 179 triệu USD, trong đó: Xuất khẩu đạt hơn 88 triệu USD, tăng tới 81,7% so với cùng kỳ năm 2022; nhập khẩu đạt gần 90 triệu USD, tăng 11,1% so với cùng kỳ năm 2022. Điều đáng nói, trị giá hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc qua Cửa khẩu Kim Thành đạt hơn 67 triệu USD, tăng 54,8% so với cùng kỳ năm 2022, chiếm tỷ trọng lên tới 76,2% kim ngạch hàng hóa xuất khẩu. “Những con số đó cho thấy hoạt động xuất - nhập khẩu đang khởi sắc trở lại sau đại dịch Covid-19, cũng như mang đến nhiều tín hiệu lạc quan” - ông Phạm Văn Phúc khẳng định.
Sự khởi sắc trong hoạt động xuất - nhập khẩu hàng hóa qua Cửa khẩu Kim Thành là kết quả nỗ lực của các cơ quan quản lý, cộng đồng doanh nghiệp trong việc chủ động phối hợp với các cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp Trung Quốc để tháo gỡ khó khăn, đưa ra các giải pháp tối ưu cho cả hai phía. Ông Vương Trinh Quốc, Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh cho biết: Lào Cai đã triển khai nhiều giải pháp nhằm thuận lợi hóa thông quan tại cửa khẩu, như xây dựng và triển khai thực hiện phương án thiết lập vùng xanh không Covid-19 phục vụ hoạt động xuất - nhập khẩu tại Cửa khẩu Kim Thành; thường xuyên tham gia các kỳ họp, trao đổi, hội đàm với các lực lượng chức năng phía tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) để kịp thời phối hợp giải quyết các vấn đề phát sinh, tháo gỡ khó khăn trong hoạt động xuất - nhập khẩu, xuất - nhập cảnh giữa hai bên; chủ động nắm thông tin tình hình thông quan hàng hóa tại cửa khẩu, tình hình quản lý cửa khẩu phía Trung Quốc để thông tin kịp thời đến các doanh nghiệp, địa phương; tổ chức điều tiết phương tiện vận chuyển hàng hóa xuất - nhập khẩu đảm bảo tốc độ thông quan và “giải phóng” phương tiện tại cửa khẩu.
Tỉnh Lào Cai cũng chủ động vận động doanh nghiệp tham gia xuất - nhập khẩu qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh, đồng thời thường xuyên rà soát, điều chỉnh giảm các loại phí sử dụng kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu đối với hàng hóa xuất - nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, chuyển cửa khẩu, quá cảnh… nhất là đối với hàng nông sản, thủy - hải sản, hàng hóa nước thứ 3 thông quan xuất - nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai
Phí sử dụng kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu tại tỉnh Lào Cai gần như thấp nhất trong các tỉnh biên giới phía Bắc với Trung Quốc, nên đã thu hút được nhiều doanh nghiệp tham gia xuất - nhập khẩu. Điều này được thể hiện qua số doanh nghiệp, hộ kinh doanh tham gia hoạt động xuất - nhập khẩu qua Cửa khẩu Kim Thành tăng lên, với 342 doanh nghiệp, hộ kinh doanh, tăng 14 doanh nghiệp so với cùng kỳ năm 2022.
Đặc biệt, những nỗ lực thông qua trao đổi, hội đàm của các lực lượng chức năng Lào Cai với Hà Khẩu, tỉnh Vân Nam đã tháo gỡ được “nút thắt” trong hoạt động xuất - nhập khẩu. Đó là, trung tuần tháng 2/2023, phía Hà Khẩu đã triển khai phương án cho phép lái xe Việt Nam điều khiển phương tiện chở hàng hóa thông quan xuất khẩu sang Trung Quốc (thông quan thẳng), qua đó khôi phục hoạt động cửa khẩu trở lại bình thường như trước khi xảy ra đại dịch Covid-19. Hiện trung bình mỗi ngày, có khoảng 300 - 350 phương tiện vận chuyển hàng hóa xuất - nhập khẩu qua Cửa khẩu Kim Thành, trong đó có 100 - 130 phương tiện Việt Nam vận chuyển hàng xuất khẩu, chiếm khoảng 30% - 40% tổng số phương tiện xuất - nhập khẩu, cao điểm có ngày lượng phương tiện Việt Nam vận chuyển hàng hóa xuất khẩu lên tới 170 xe.
Thời gian tới, dự báo hoạt động xuất - nhập khẩu hàng hóa qua Cửa khẩu Kim Thành sẽ sôi động hơn, bởi xuất hiện nhiều yếu tố thuận lợi. Đó là, tại buổi hội đàm giữa Đoàn đại biểu tỉnh Lào Cai và tỉnh Vân Nam mới đây, hai bên đã thống nhất cao việc khôi phục hoàn toàn hoạt động thông quan xuất - nhập khẩu hàng hóa, xuất - nhập cảnh đối với lái xe, phương tiện như thời gian trước khi xảy ra dịch Covid-19; triển khai vận hành thực chất “luồng ưu tiên” thông quan cho hàng nông sản qua cặp cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Việt Nam) - Bắc Sơn (Trung Quốc); tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho mặt hàng nông sản, thủy sản có thế mạnh của Việt Nam xuất khẩu qua các cửa khẩu giữa hai tỉnh và tiêu thụ tại khu vực Tây Nam Trung Quốc. Phó Tỉnh trưởng Chính quyền nhân dân tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) Dương Bân khẳng định: Hai bên cần kịp thời trao đổi, tháo gỡ khó khăn, xây dựng mô hình thông quan nhanh chóng để giải quyết tình trạng ùn tắc hàng hóa tại cửa khẩu, đẩy nhanh xây dựng cửa khẩu số, chia sẻ số liệu, góp phần đẩy nhanh hiệu suất thông quan.
Mặc dù tổng kim ngạch xuất - nhập khẩu hàng hóa qua địa bàn toàn tỉnh trong quý I đạt thấp, mới đạt 423,6 triệu USD, nhưng với những yếu tố thuận lợi như vừa đề cập là cơ sở để đặt niềm tin Lào Cai sẽ hoàn thành mục tiêu kim ngạch xuất - nhập khẩu đề ra trong năm 2023.