Dự án nâng cấp Đường vào trung tâm xã Phìn Ngan (sau đây gọi là Dự án nâng cấp đường Quang Kim - Phìn Ngan) được UBND huyện Bát Xát phê duyệt tại Quyết định số 6731/QĐ-UBND ngày 5/10/2022; đến tháng 12/2022, chủ đầu tư là Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng huyện Bát Xát đã ký Hợp đồng thi công xây lắp với Công ty Cổ phần Sản xuất xuất nhập khẩu Đông Á. Theo kế hoạch, dự án sẽ hoàn thành đưa vào sử dụng vào cuối tháng 12/2024. Tuy nhiên, đến nay sau gần 2 năm triển khai thi công, dự án vẫn dang dở vì nhiều nguyên nhân làm ảnh hưởng đến đời sống, đi lại của người dân và gây mất an toàn giao thông cũng như sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Có mặt tại đoạn đường qua các thôn Làng Kim, Kim Tiến và Làng San, xã Quang Kim, huyện Bát Xát, phóng viên ghi nhận tình trạng thi công ngắt quãng. Một số vị trí, đơn vị thi công đã san nền đường và đào rãnh thoát nước… trong khi nhiều vị trí khác vẫn chưa thi công do vướng mặt bằng, mặt đường ngổn ngang “ổ gà, ổ trâu”, lầy lội, bụi bặm.
Bà Hoàng Thị Thành, thôn Làng Kim, xã Quang Kim, cho biết: Đường từ trung tâm xã đi qua thôn để vào xã Phìn Ngan đã xuống cấp từ mấy năm nay khiến việc đi lại của người dân rất vất vả. Từ năm 2022, huyện triển khai nâng cấp, sửa chữa nhưng đến nay vẫn chưa xong, đơn vị thi công thì “đào bới” mỗi chỗ một ít; nhiều vị trí họ đào hố, đào rãnh dở dang gây nguy hiểm và ô nhiễm môi trường làm ảnh hưởng đến việc đi lại của người dân. Khổ nhất vẫn là học sinh, hằng ngày 2 buổi phải đi bộ, đi xe đạp trên tuyến đường gồ ghề, bụi bẩn khiến quần áo lấm lem và nguy cơ tai nạn giao thông rất cao. Chúng tôi đề nghị đơn vị thi công sớm hoàn thành dự án làm nhanh để bà con đỡ khổ.
Khi làm việc với các hộ dân ở xã Quang Kim, có ý kiến phản ánh một số hộ dân đã cố tình trồng cây sau thời điểm có thông báo thu hồi đất của UBND huyện Bát Xát dẫn đến vướng mắc cho công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng. Các hộ dân cũng yêu cầu UBND xã Quang Kim xác định rõ những hộ này để xử lý theo quy định của pháp luật để đảm bảo công bằng.
Trao đổi với phóng viên, ông Ngô Hoàng Sơn, Chủ tịch UBND xã Quang Kim cho biết: Đoạn đường qua xã Quang Kim dài 3,8 km, có 116 hộ bị ảnh hưởng. Do nhiều nguyên nhân khách quan nên đến nay mới giải phóng mặt bằng được 3,2 km, trong đó có 57 hộ đã phê duyệt phương án đền bù, tái định cư và thực hiện chi trả tiền, còn lại 48 hộ mới thực hiện kiểm đếm xong cây trồng và tài sản. Tuy nhiên, hiện còn nhiều vướng mắc chưa thể triển khai áp giá đền bù do phải thực hiện theo Luật Đất đai năm 2024 vừa mới có hiệu lực. Hiện nay, chính quyền xã đang xin ý kiến hướng dẫn của UBND huyện để triển khai; bên cạnh đó còn 15 hộ đang vướng mắc về nguồn gốc đất, chồng lấn và quy chủ… khiến công tác giải phóng mặt bằng thêm khó khăn.
Ngược tuyến đường lên địa bàn xã Phìn Ngan, chúng tôi thấy việc triển khai thi công cũng không có mấy tiến triển dù biết rằng đoạn qua địa phương này đã được giải phóng mặt bằng cơ bản xong, chính quyền địa phương đã phối hợp với Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng huyện bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.
Ông Vàng A Khé, Chủ tịch UBND xã Phìn Ngan cho biết: Toàn xã có 45 hộ bị ảnh hưởng thì có 34 hộ đã thực hiện xong các bước giải phóng mặt bằng và chi trả tiền; còn lại 11 hộ đã thực hiện thống kê, kiểm đếm xong chỉ chờ UBND huyện phê duyệt hệ số điều chỉnh đơn giá. Đến nay, cơ bản người dân đã đồng thuận bàn giao mặt bằng để thi công đường, tuy nhiên không hiểu vì sao đơn vị thi công vẫn chưa đẩy nhanh tiến độ thi công các hạng mục khiến việc đi lại của người dân gặp nhiều khó khăn.
Theo thông tin từ Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng huyện Bát Xát: Xung quanh việc Dự án nâng cấp đường Quang Kim - Phìn Ngan chưa đạt tiến độ đề ra là do một số nguyên nhân, như công tác giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là đoạn qua xã Quang Kim. Hiện, trong số 161 hộ bị ảnh hưởng thì mới có 91 hộ bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công với chiều dài 3,6/7,2 km. Bên cạnh đó, việc di chuyển hệ thống điện lưới quốc gia dọc tuyến đường cũng đang gặp nhiều khó khăn do chưa thống nhất được phương án thực hiện.
Trao đổi với phóng viên, đại diện Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng huyện Bát Xát cho biết: Theo hợp đồng thì dự án phải hoàn thành trước ngày 31/12/2024, tuy nhiên đến nay nhà thầu mới thi công xong nền được 3,1 km, tổng khối lượng thi công ước đạt gần 20%. Thậm chí, theo tiến độ thì có hạng mục phải thi công xong trước tháng 6/2024 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành, phải xin gia hạn đến ngày 31/12/2024.
“Chúng tôi rất sốt ruột, dự án đã triển khai thi công gần 2 năm nhưng đến nay vẫn chưa giải phóng xong mặt bằng, nhất là đoạn qua địa bàn xã Quang Kim, do đó dự án sẽ chậm tiến độ rất nhiều nếu không có sự vào cuộc tích cực từ chính quyền địa phương”, đại diện Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng huyện Bát Xát cho biết.
Có thể thấy, việc triển khai Dự án nâng cấp đường Quang Kim - Phìn Ngan chưa đúng tiến độ có 3 nguyên nhân chính, đó là công tác giải phóng mặt bằng chậm, việc tổ chức di chuyển đường điện chưa thực hiện được và năng lực của nhà thầu thi công chưa đảm bảo.
Trước tình hình này, ngày 25/10 vừa qua, chủ đầu tư và đơn vị tư vấn giám sát là Trung tâm Giám định chất lượng xây dựng tỉnh Lào Cai đã tổ chức kiểm tra đánh giá tiến độ để đôn đốc nhà thầu có phương án triển khai đẩy nhanh tiến độ thi công. Trong buổi làm việc, chủ đầu tư đã yêu cầu nhà thầu tập trung máy móc, thiết bị, nhân lực đầy đủ theo hợp đồng để thi công các hạng mục đúng tiến độ đề ra; đề nghị UBND các xã Quang Kim, Phìn Ngan phối hợp tuyên truyền, vận động Nhân dân đồng thuận tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh việc thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng để sớm bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.
Tuyến đường Quang Kim - Phìn Ngan là tuyến đường huyết mạch có lượng phương tiện lưu thông khá lớn, do đó việc thi công chậm tiến độ ảnh hưởng đến cuộc sống, giao thương của người dân. Người dân địa phương đề nghị cơ quan chức năng huyện Bát Xát, đơn vị thi công sớm hoàn thành công trình để đưa vào sử dụng, đảm bảo việc đi lại và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.