Từ ngày 18 - 19/4/2023, trên địa bàn thị xã Sa Pa xảy ra liên tiếp 2 vụ cháy rừng tại xã Tả Phìn và xã Trung Chải, gây thiệt hại 20,9 ha rừng. Ông Đỗ Ngọc Minh, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm thị xã Sa Pa cho biết: Ngay sau khi nhận được thông tin, thị xã Sa Pa đã triển khai phương án “4 tại chỗ”, huy động gần 500 người cùng nhiều phương tiện, trang - thiết bị để chữa cháy. Đến 11 giờ ngày 19/4, đám cháy được dập tắt hoàn toàn.
Cuối tháng 5/2023, tại xã Xuân Giao (Bảo Thắng) cũng xảy ra vụ cháy rừng vào buổi tối. Huyện đã huy động 165 cán bộ, chiến sỹ công an, dân quân và người dân xã Xuân Giao, xã Gia Phú tham gia chữa cháy. Nguyên nhân cháy do người dân đốt dọn thực bì khiến lửa cháy lan vào rừng, gây thiệt hại hơn 10 ha rừng trồng sản xuất.
Theo báo cáo của Chi cục Kiểm lâm tỉnh, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh xảy ra 15 vụ cháy rừng, thiệt hại 45,792 ha rừng (16,92 ha rừng tự nhiên; 28,872 ha rừng trồng).
Huyện Bắc Hà có diện tích rừng với nguy cơ cháy cao, dù mới bước vào mùa khô hanh nhưng huyện đã tích cực triển khai công tác phòng cháy, chữa cháy rừng, ứng phó với thiên tai theo phương châm “4 tại chỗ”. Cuộc diễn tập ứng phó cháy rừng và tìm kiếm cứu nạn xã Bản Liền năm 2023 diễn ra cuối tháng 10, với sự tham gia của hơn 200 người.
Anh Vàng A Bến ở thôn đội 3, xã Bản Liền cho biết: Qua buổi diễn tập, tôi có thêm kiến thức về phòng cháy, chữa cháy, tạo đường băng và cách dập lửa. Tôi sẽ tuyên truyền đến người dân trong thôn các biện pháp xử lý thực bì, đốt nương an toàn, hạn chế thấp nhất cháy rừng xảy ra.
Phương án phòng cháy, chữa cháy rừng mùa hanh khô được huyện Bắc Hà phê duyệt từ tháng 10/2023. Theo đó, huyện xây dựng bản đồ khu vực trọng điểm có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao với 8.350 ha, trên cơ sở đó xây dựng phương án cụ thể phòng cháy, chữa cháy rừng các cấp.
Xác định nguyên nhân chủ yếu dẫn tới cháy rừng là do người dân thiếu kiến thức sử dụng lửa an toàn, ngay từ đầu mùa khô năm 2023 - 2024, theo chỉ đạo của UBND tỉnh và Chi cục Kiểm lâm tỉnh, hạt kiểm lâm các huyện, thị xã, thành phố phối hợp với chính quyền cơ sở, đoàn thể xã cử cán bộ xuống các thôn, tổ dân phố tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện các quy định về phòng cháy, chữa cháy rừng, ký cam kết bảo vệ rừng.
Ông Nguyễn Xuân Sâm, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết: Ngoài những nguyên nhân khách quan thì ý thức và trách nhiệm của một số người dân sống gần rừng và ven rừng chưa cao, bất cẩn trong việc sử dụng lửa thông qua việc đốt thực bì, xử lý rác thải dẫn đến bùng phát lửa, gây cháy rừng. Do vậy, các địa phương cần đặc biệt quan tâm tuyên truyền nâng cao ý thức, trang bị kỹ năng cho người dân về phòng cháy rừng; tổ chức tốt việc dự báo, cảnh báo cháy rừng, khi cấp dự báo cháy rừng ở cấp IV, cấp IV phải thường xuyên thông tin cảnh báo nguy cơ cháy rừng đến cộng đồng, đặc biệt là người dân sống ở gần rừng, trong rừng; chuẩn bị tốt “4 tại chỗ” để ứng phó kịp thời khi có cháy rừng xảy ra…