Công nghệ đưa bảo tàng đến gần công chúng
Tại Bảo tàng tỉnh Lào Cai, công tác số hóa đang được triển khai mạnh mẽ. Hơn 1.000 tư liệu, hiện vật đã được số hóa; 560 hiện vật giấy và 300 phim tư liệu được chuẩn hóa hình ảnh.
Đặc biệt, bảo tàng ảo 3D đã chính thức ra mắt, mang đến cho khách tham quan trải nghiệm mới mẻ và sinh động.
Công nghệ 3D kết hợp mã QR không chỉ giúp lưu giữ tư liệu an toàn, phục vụ nghiên cứu khoa học, mà còn kể lại những câu chuyện sống động về lịch sử, văn hóa của các dân tộc vùng cao.
Chỉ với chiếc điện thoại thông minh, hay máy tính có kết nối internet, du khách có thể xoay 360 độ, chiêm ngưỡng từng chi tiết của cổ vật hàng trăm, nghìn năm tuổi mà không cần chạm tay.
Em Phạm Gia Khiêm, học sinh lớp 12A2, Trường THPT Lào Cai, chia sẻ: Em thấy số hóa văn hóa trong bảo tàng rất cần thiết. Nhờ công nghệ, chúng em có thể tiếp cận văn hóa truyền thống của các dân tộc tỉnh Lào Cai dễ dàng hơn. Các hiện vật được lưu giữ lâu dài, chỉ cần một cú click chuột là có thể khám phá ngay mà không cần đến tận nơi.
Trang sách được hồi sinh trong không gian số
Không chỉ dừng lại ở bảo tàng, Thư viện tỉnh Lào Cai cũng đang góp phần vào quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ của ngành văn hóa. Hàng nghìn đầu sách, báo, tài liệu quý hiếm được số hóa mỗi năm, mở rộng khả năng tiếp cận cho bạn đọc, đồng thời bảo vệ những tài liệu có nguy cơ hư hỏng theo thời gian.
Thông qua hệ thống thư viện số, học sinh, sinh viên và các nhà nghiên cứu có thể dễ dàng tra cứu, tiếp cận nguồn tư liệu phục vụ học tập và nghiên cứu mà không bị giới hạn về không gian hay thời gian.
Hằng năm, chúng tôi số hóa hơn 35.000 trang tài liệu, trong đó chú trọng các tài liệu về văn hóa dân gian, phong tục, tập quán địa phương. Các tài liệu này được lưu trữ để phục vụ công tác bảo tồn, nghiên cứu và học tập của người dân, nhất là thế hệ trẻ.
Hành trình gìn giữ và lan tỏa di sản số
Lào Cai hiện là một trong những địa phương giàu di sản văn hóa bậc nhất cả nước, với 4 di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, 56 di sản phi vật thể cấp quốc gia, cùng gần 100 lễ hội, nghi lễ truyền thống của các dân tộc.
Nhận thức rõ giá trị đó, tỉnh Lào Cai đã và đang đẩy mạnh công tác số hóa văn hóa, xem đây là hướng đi tất yếu trong quản lý, quảng bá và phát huy giá trị di sản. Tuy nhiên, quá trình này vẫn đối mặt nhiều thách thức về nhân lực, công nghệ và nguồn lực tài chính.
Ông Dương Tuấn Nghĩa - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai, cho biết: Ngành văn hóa đang xây dựng đề án số hóa văn hóa với nguồn lực tương đối lớn, đồng thời tăng cường nhân lực và đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá. Mục tiêu là giúp các cấp, các ngành hiểu rõ hơn về vai trò của công nghệ số trong lĩnh vực văn hóa, phục vụ công tác quản lý hiệu quả hơn và quảng bá rộng rãi hơn.
Với tầm nhìn dài hạn, Lào Cai đang khẳng định số hóa là con đường tất yếu để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa trong kỷ nguyên số. Đây không chỉ là nỗ lực bảo tồn quá khứ, mà còn là bước đi chiến lược nhằm đưa hình ảnh đất và con người nơi biên cương Tổ quốc đến gần hơn với bạn bè trong nước và quốc tế.
Trong không gian số, mỗi hiện vật, mỗi lễ hội, mỗi câu chuyện dân gian của Lào Cai đều có cơ hội được lan tỏa, được gìn giữ cho các thế hệ mai sau.
