Bài 2: Truyền cảm hứng từ câu chuyện xây dựng bình đẳng giới

Thôn 2 Nhai Tẻn, xã Kim Sơn, huyện Bảo Yên có 89 hộ, trong đó 70% là đồng bào dân tộc Dao. Mặc dù là một trong những thôn khó khăn của xã Kim Sơn, nhưng nơi đây lại được mệnh danh là “bản hạnh phúc” bởi cuộc sống “trong mơ” của phụ nữ.

Trong thôn, sự phân biệt đối xử giữa nam và nữ đã được xóa bỏ, vị thế và vai trò của phụ nữ trong gia đình, cộng đồng được nâng cao. Cuộc sống ở thôn 2 Nhai Tẻn luôn tràn đầy niềm vui, tiếng cười. Người góp phần viết nên câu chuyện bình đẳng giới ở đây là anh Bàn Văn Nghiêm, Trưởng Ban Công tác Mặt trận thôn.

Trong căn nhà nhỏ của vợ chồng chị Đặng Thị Liên và anh Lý Văn Hải luôn đầy ắp tiếng cười. Mỗi khi có khách ghé chơi nhà, anh chị lại cùng nhau vào bếp nấu bữa cơm đơn giản, đầm ấm đãi khách. Chị cắm cơm, rửa rau, anh vào bếp nấu nướng, ăn xong anh còn giúp vợ rửa bát trong niềm vui, hạnh phúc. Mặc dù vậy, cuộc sống gia đình không tránh khỏi những lúc bực bội, ích kỷ, thiếu cảm thông, khi đó, anh Hải là người nhường nhịn, “pha trò” để làm dịu đi không khí căng thẳng. Mỗi lúc vợ giận, anh Hải lại bảo “có ai sướng như bà lấy được phi công (chị Liên hơn tuổi anh Hải) lại còn không biết trân trọng”. Sự hài hước, hóm hỉnh của anh Hải khiến mọi muộn phiền, căng thẳng trong chị Liên tan biến. Vợ chồng chị đến với nhau do bố mẹ hai bên sắp đặt, nhưng từ khi cưới nhau, nghĩa tình vợ chồng giúp họ ngày càng yêu thương, gắn bó, trở thành hình mẫu của cặp đôi hạnh phúc trong thôn.

Với vợ chồng trẻ Đặng Thị Ngọn - Đặng Văn Tình lại là một minh chứng khác. Còn ít tuổi, họ đã xây dựng được cơ ngơi khang trang với đồi quế, đồi sắn cho thu nhập cao. Ngôi nhà vườn được hai vợ chồng chăm chút từng góc nhỏ, chỗ nào cũng ngăn nắp, sạch sẽ nhờ bàn tay vun vén của chị Ngọn. Sinh con 1 bề gái, nhưng anh Tình chưa bao giờ gây áp lực cho vợ, dù vợ vẫn muốn “đủ nếp, đủ tẻ”. Anh Tình chỉ lo cho sức khỏe của vợ nên thường động viên vợ dừng lại ở 2 con.

Chị Đặng Thị Ngọn chia sẻ: "Tôi cảm thấy hài lòng với cuộc sống hiện tại khi có người chồng chở che, lo lắng cho vợ con. Chúng tôi chia sẻ mọi công việc hằng ngày, cùng làm nương, cùng nấu ăn, cùng làm việc nhà và chăm chút cho tổ ấm nhỏ".

Tổ ấm của gia đình chị Đặng Thị Liên và chị Đặng Thị Ngọn là mơ ước của biết bao phụ nữ hiện đại, nhưng lại là điều hiển nhiên ở thôn 2 Nhai Tẻn.

Trước đây, vai trò của phụ nữ Dao ở thôn 2 Nhai Tẻn chưa được coi trọng như bây giờ. Việc lớn trong gia đình đều do đàn ông quyết, chuyện học hành đều dành cho nam giới, phụ nữ thậm chí phải chịu sự ấm ức, phân biệt đối xử trong chính ngôi nhà của mình. Phụ nữ người Dao không được lại gần ban thờ gia tiên, không được ngồi ghế ăn cơm, nhiều gia đình phụ nữ vừa là trụ cột kinh tế vừa chăm lo việc nhà nhưng vẫn bị bạo hành.

Giờ đây, mọi chuyện đã đổi khác nhờ sự kiên trì trong tuyên truyền, vận động từ người đứng đầu, trong đó, tích cực nhất là anh Bàn Văn Nghiêm, Trưởng Ban Công tác Mặt trận thôn. Anh Nghiêm trở thành nhân tố quan trọng góp phần xây dựng bình đẳng giới ở thôn 2 Nhai Tẻn.

Phát huy vai trò người làm công tác mặt trận thôn, anh Bàn Văn Nghiêm trở thành "cầu nối" đoàn kết Nhân dân thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là trong việc xây dựng xã hội bình đẳng, văn minh. Để xóa bỏ khoảng cách về giới tại địa phương, anh Nghiêm tham mưu, đề xuất với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền cùng tổ chức đoàn thể trong thôn tích cực tuyên truyền về bình đẳng giới, dần xóa bỏ phân biệt đối xử nam - nữ trong cộng đồng.

Chính gia đình anh Nghiêm cũng là hình mẫu về hạnh phúc khi có nhiều thế hệ chung sống hòa thuận dưới một mái nhà. Vợ chồng anh luôn giáo dục các con hiếu thảo với ông bà, cha mẹ; hai vợ chồng yêu thương, bảo ban nhau phát triển kinh tế. Anh Nghiêm là trụ cột kinh tế gia đình, nhưng không vì thế mà phó mặc việc nhà cho vợ. Ngoài công việc bận rộn ở xã, ở thôn hay trên nương đồi, khi trở về nhà, anh là người chồng, người cha mẫu mực chia sẻ việc nhà, cùng vợ chăm sóc, giáo dục con cái. Gia đình nhỏ luôn đầy ắp tiếng cười, hạnh phúc. Nhìn vào tổ ấm của gia đình anh Bàn Văn Nghiêm, nhiều vợ chồng trẻ đã dần thay đổi quan điểm, nếp nghĩ, cách làm, xây dựng cộng đồng người Dao bình đẳng, hạnh phúc.

Đặc biệt, trong các ngày lễ như ngày Phụ nữ Việt Nam (20/10) và ngày Quốc tế Phụ nữ (8/3), anh Bàn Văn Nghiêm thường đề xuất, phối hợp tổ chức các hoạt động tọa đàm, tri ân, tặng quà, tôn vinh phụ nữ trong thôn, qua đó tuyên truyền, nâng cao vị thế, vai trò của phụ nữ trong gia đình và cộng đồng.

Anh Lý Văn Hải cho biết: Nhìn vào cuộc sống hạnh phúc, bình đẳng, văn minh của gia đình anh Bàn Văn Nghiêm, nam giới trong thôn đều lấy đó là gương để học tập, làm theo. Nhiều mái ấm gia đình hạnh phúc, bình đẳng được nhân lên. Thôn trở thành điểm sáng và truyền cảm hứng về xây dựng bình đẳng giới.

Bình đẳng giới được phát huy, các gia đình hạnh phúc bảo ban nhau phát triển kinh tế. Người dân trong thôn chủ yếu phát triển lâm nghiệp, với 60 ha trồng quế và trẩu. Ngoài ra, các hộ dân còn trồng sắn để chăn nuôi và phát triển thủy sản. Kinh tế gia đình ổn định, hạnh phúc được đắp xây. Phụ nữ người Dao được tham gia nắm giữ vai trò chủ chốt, quan trọng trong gia đình, thôn, xã. Nơi đây, anh Bàn Văn Nghiêm trở thành "cầu nối", tấm gương truyền cảm hứng để các gia đình trong thôn học tập, làm theo, giữ gìn đoàn kết, hòa thuận cùng nhau xây dựng thôn 2 Nhai Tẻn trở thành “Thôn hạnh phúc”, vùng quê đáng sống.

Bài cuối: Bản Mông xanh không còn hủ tục