Từ năm 2021-2024 trên toàn tỉnh Yên Bái đã xảy ra 69 đợt thiên tai làm 72 người chết, 50 người bị thương; hư hỏng hơn 31.500 căn nhà; thiệt hại hơn 12.500ha diện tích sản xuất nông, lâm nghiệp; trên 900 công trình hạ tầng bị hư hỏng và thiệt hại nhiều tài sản khác...
Các vùng, khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng chủ yếu ở các huyện vùng cao như Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn và một số xã vùng sâu, vùng xa của các huyện Văn Yên, Lục Yên, Trấn Yên. Những khu vực này thường xuyên bị lũ quét và sạt lở đất do địa hình dốc, mưa lớn cục bộ và lớp đất yếu. Ngoài ra, các khu dân cư và công trình nằm dọc theo sông Hồng, sông Chảy và các dòng suối trên địa bàn tỉnh cũng tiềm ẩn nguy cơ bị ngập lụt, sạt lở khi có mưa lớn kéo dài.
Theo số liệu rà soát của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, trên địa bàn tỉnh Yên Bái có gần 7.900 hộ dân đang sống ở vùng nguy cơ ảnh hưởng thiên tai. Trong đó, trên 4.000 hộ sống trong vùng nguy cơ sạt lở đất; 119 hộ hộ sống trong vùng nguy cơ sạt lở bờ sông, suối, bể chứa thải; vùng hạ du hồ đập; trên 630 hộ trong vùng nguy cơ lũ quét và hơn 3.000 hộ trong vùng nguy cơ ngập lụt.
Yên Bái cũng gặp một số khó khăn do địa hình đồi núi dốc và hiện phần lớn diện tích là đất rừng tự nhiên, rừng phòng hộ nên thiếu quỹ đất để xây dựng các khu tái định cư, thiếu quỹ đất sản xuất để bố trí ổn định dân cư cho các hộ dân bị mất nhà ở, đất ở do thiên tai và vùng nguy cơ xảy ra thiên tai; nguồn vốn thực hiện chương trình bố trí dân cư thấp; việc huy động vốn đầu tư ngoài ngân sách nhà nước và nhân dân tham gia còn hạn chế.
Thời gian qua, từ nhiều nguồn vốn của Trung ương và địa phương, tỉnh Yên Bái đã triển khai xây dựng các khu tái định cư, sắp xếp, bố trí người dân đến nơi an toàn. Cụ thể, giai đoạn 2017-2021, đã thực hiện 17 dự án thuộc các huyện Trạm Tấu, Văn Chấn và thị xã Nghĩa Lộ để bố trí đất ở, ổn định cuộc sống cho 561 hộ (gần 2.750 người) ở vùng bị ảnh hưởng hoặc có nguy cơ cao bị ảnh hưởng bởi lũ ống, lũ quét và sạt lở đất.
Giai đoạn 2021-2023, tỉnh Yên Bái đã triển khai xây dựng 3 dự án thuộc các huyện Yên Bình, Mù Cang Chải với tổng kinh phí hơn 55 tỷ đồng, ổn định nơi ở cho 50 hộ dân (200 người).
Trong năm 2024, tỉnh tiếp tục triển khai thực hiện san tạo mặt bằng cấp bách 8 dự án thuộc các huyện Văn Chấn, Trấn Yên, Yên Bình với tổng kinh phí 7,9 tỷ đồng ổn định đời sống cho người dân bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3.
Ngoài ra, tỉnh Yên Bái đã báo cáo Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương đề nghị hỗ trợ kinh phí xây dựng cấp bách 10 dự án để ổn định dân cư vùng thiên tai. Thời gian thực hiện trong năm 2024 – 2025, với tổng mức đầu tư khoảng 371 tỷ đồng. Sau khi hoàn thành sẽ bố trí chỗ ở ổn định, an toàn cho 660 hộ dân các huyện Lục Yên, Yên Bình, Văn Yên, Văn Chấn, Mù Cang Chải.
Mạnh Cường
