Giảm năm đóng bảo hiểm xã hội để có lương hưu: Đề xuất thêm chính sách tự nguyện đóng bổ sung

Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi đã chính thức đưa vào phương án giảm thời gian đóng BHXH để có lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm. Nếu được thông qua, sẽ có một nhóm người lao động (NLĐ) chỉ tham gia BHXH 15 năm và nhận lương hưu với mức thấp. Có ý kiến đề xuất cần thêm chính sách để những người này được quyền lựa chọn cải thiện lương hưu của chính mình.
Có lương hưu vẫn hơn không
Về mức hưởng, với lao động nam đóng 15 năm nhận lương hưu bằng 33,7% bình quân tiền lương tháng tính đóng BHXH; nữ nhận lương hưu bằng 45% bình quân tiền lương tháng tính đóng.
Số liệu của Bộ LĐ-TB&XH cho thấy, hiện tại tiền lương bình quân tính đóng BHXH của người tham gia khoảng 5,7 triệu đồng/người/tháng. Nếu xem đây là mức lương bình quân cả quá trình đóng BHXH, với 15 năm đóng, nam chỉ nhận mức lương hưu hơn 1,9 triệu đồng/tháng; nữ nhận mức lương hưu hơn 2,5 triệu đồng/tháng. Thực tế, mức lương tính đóng BHXH của nhiều công nhân trong 15 năm trở lại đây còn thấp hơn mức trên (nhiều người chỉ được đóng theo lương tối thiểu vùng), nên mức lương hưu với 15 năm đóng BHXH còn thấp hơn. Thậm chí, với nhóm tham gia BHXH tự nguyện, nhiều người chọn mức lương tính đóng chỉ 1,5 triệu đồng/tháng, nên lương hưu sẽ rất thấp.
Ông Nguyễn Duy Cường, Phó Vụ trưởng BHXH (Bộ LĐ-TB&XH, đơn vị xây dựng luật) cho hay, giảm thời gian đóng BHXH để có lương hưu xuống 15 năm sẽ có thêm nhiều người được nhận lương hưu. Thực tế, nhiều người hơn 40 tuổi mới tham gia BHXH, hoặc không tham gia liên tục, nếu quy định đóng tối thiểu 20 năm họ không đủ điều kiện nhận lương hưu. Từ năm 2014 tới nay, hơn 20 nghìn người tới tuổi hưu nhưng đóng BHXH không đủ 20 năm nên không có lương hưu; hơn 300 nghìn người nhận BHXH một lần khi đã đóng được 10 năm trở lên. Khi giảm thời gian đóng BHXH, nhóm lao động trên có cơ hội nhận lương hưu.
Thời gian qua, trong mỗi lần điều chỉnh tăng lương hưu, Nhà nước phải có một chính sách tăng thêm cho nhóm có lương hưu thấp (dưới 3 triệu đồng/tháng), nghỉ hưu trước năm 1995. Hiện tại nhóm nhận lương hưu mức thấp này có khoảng 230 nghìn người. 
Ông Cường nhìn nhận, khi giảm thời gian đóng BHXH sẽ gia tăng người nhận lương hưu thấp, vì nguyên tắc BHXH là đóng - hưởng (đóng nhiều hưởng nhiều và ngược lại). "Người đóng BHXH 15 năm sẽ nhận mức lương hưu thấp nhất, nhưng so với trước đây không có, nay được nhận lương hưu, bảo hiểm y tế miễn phí vẫn hơn. Chưa kể, mức lương hưu được Nhà nước điều chỉnh tăng định kỳ. Sau đó, để cải thiện tiền lương hưu thấp, có thể thêm chính sách, giải pháp khác, nhưng người đóng ít lại muốn nhận lương cao là không khả thi”, ông Cường nói.
Theo ông Cường, có thể bổ sung chính sách cho phép người đóng BHXH 15 năm tới tuổi nghỉ hưu được đóng bổ sung 1 lần cho vài năm để tăng thời gian đóng và tăng mức lương hưu được nhận.
Bộ LĐ-TB&XH đánh giá, khi giảm năm đóng BHXH để có lương hưu sẽ tác động tiêu cực tới quỹ BHXH, vì thời gian đóng ngắn nhưng thời gian hưởng lương hưu dài (bình quân thời gian hưởng lương hưu hiện nay khoảng 20 năm).
Nên có sự chia sẻ giữa người cao và thấp
Ông Lê Đình Quảng, Phó trưởng Ban Chính sách pháp luật (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho biết, chế độ hưu trí là mục tiêu chính của BHXH, nhằm giảm gánh nặng tài chính cho gia đình và xã hội. Mục tiêu sửa Luật BHXH lần này hướng tới tăng quyền lợi với người ở lại hệ thống và giảm với người nhận BHXH một lần.
Ông Quảng ủng hộ giải pháp giảm năm đóng BHXH để có lương hưu xuống 15 năm, nhưng cách tính lương hưu còn nặng về đóng - hưởng (đóng sao hưởng vậy), chưa có sự chia sẻ giữa người cao và thấp. Thực tế, nhiều người nhận lương hưu dưới 2 triệu đồng/tháng, nhưng có người lương hưu lên tới 100 triệu đồng/tháng.
"Chúng ta nên xây dựng tầng hưu trí cơ bản có khoảng cách về mức lương hưu không quá xa nhau, khoảng cách lớn chỉ nên có với nhóm tham gia BHXH bổ sung. Rất tiếc, dự thảo Luật BHXH sửa đổi chưa thể hiện được tính chia sẻ như vậy. Dù sao, có lương hưu thấp vẫn hơn không có”, ông Quảng nói và đề xuất có thêm chính sách tự nguyện đóng bổ sung với người có thời gian đóng BHXH ít để họ được cải thiện mức lương hưu.
Số liệu của BHXH Việt Nam cho thấy, hiện cả nước có hơn 3,2 triệu người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng. Năm 2016, quỹ BHXH chi hơn 55,5 nghìn tỷ đồng trả chế độ hưu trí và tử tuất; năm 2021, con số này tăng lên hơn 176,8 nghìn tỷ đồng. Hết năm 2021, quỹ hưu trí và tử tuất kết dư trên 882,2 nghìn tỷ đồng (trong ngắn hạn quỹ đảm bảo cân đối).
(Theo TPO)

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Vườn quýt ngọt trên núi đá Bản Xèo

Vườn quýt ngọt trên núi đá Bản Xèo

Trước đây, ít ai nghĩ vùng đất dốc đầy đá sỏi tại thôn Cửa Cải, xã Mường Vi cũ (nay là xã Bản Xèo) lại có thể trồng được quýt. Thế nhưng, chàng trai người Giáy Vàng Văn Dũng đã "bắt" đá núi phải nhường chỗ, biến hơn 1 ha đồi đá sỏi thành vườn quýt trĩu quả. Nhờ mô hình vườn quýt kết hợp với du lịch, gia đình anh Dũng đã có cuộc sống ngày càng ấm no.

Yêu thương từ mẹ, nghị lực cho con

Yêu thương từ mẹ, nghị lực cho con

Chương trình “Mẹ đỡ đầu” hỗ trợ chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ mồ côi có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn được Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phát động từ cuối năm 2021 và Hội Phụ nữ Bộ Công an triển khai từ đầu năm 2022. Hưởng ứng chương trình, những năm qua, Hội Phụ nữ (nay là Ban Phụ nữ) Công an tỉnh Lào Cai đã nhận đỡ đầu nhiều trẻ mồ côi, chăm lo cho các em bằng trách nhiệm và tình yêu thương như những người mẹ thực sự, giúp các em có thêm nghị lực để vượt lên khó khăn.

Bài học về độc lập, yêu nước và trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc

Bài học về độc lập, yêu nước và trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc

Những ký ức về thời chiến đầy gian khổ cùng sự hy sinh to lớn của các thế hệ cha anh chưa bao giờ phai nhạt trong tâm trí người Việt. Với thế hệ trẻ hôm nay, đó không chỉ là những trang sử cũ, mà còn là bài học sống động về lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết và ý thức trách nhiệm trong bảo vệ Tổ quốc. Từ những ký ức thiêng liêng ấy, ngọn lửa độc lập và khát vọng cống hiến tiếp tục được hun đúc và lan tỏa mạnh mẽ qua từng thế hệ.

 “Hoa núi” trong kỷ nguyên số

“Hoa núi” trong kỷ nguyên số

Ở bản làng vùng cao Lào Cai, phụ nữ Mông đang từng bước thay đổi cuộc sống bằng kinh tế số. Từ bán nông sản online, ứng dụng công nghệ vào sản xuất thổ cẩm, đến làm du lịch cộng đồng qua mạng xã hội, họ chứng minh rằng dù ở nơi xa xôi nhất, cơ hội vẫn mở ra cho những ai biết nắm bắt thời đại.

Khao Mang: Khánh thành Điểm trường Mầm non Háng Á

Khao Mang: Khánh thành Điểm trường Mầm non Háng Á

Ngày 6/12, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cùng các nhà tài trợ phối hợp với UBND xã Khao Mang tổ chức Lễ khánh thành Điểm trường Mầm non Háng Á. Công trình mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non tại thôn đặc biệt khó khăn của xã.

Những thay đổi quan trọng về các chế độ hưởng Bảo hiểm thất nghiệp từ năm 2026 cần lưu ý

Những thay đổi quan trọng về các chế độ hưởng Bảo hiểm thất nghiệp từ năm 2026 cần lưu ý

Luật Việc làm năm 2025 có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, mang đến những thay đổi lớn trong chính sách bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Các quy định mới tập trung vào giải pháp phòng ngừa thất nghiệp và linh hoạt các chế độ hưởng nhằm bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người lao động.

Hiệu quả phân cấp

Hiệu quả phân cấp

Từ khi vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1/7/2025, xã Cốc San đang có thay đổi rõ rệt: phân cấp “rõ việc, rõ người, rõ thời hạn” giúp thủ tục hành chính được giải quyết nhanh và chính xác hơn. Hồ sơ được số hóa, người dân có thể tra cứu trạng thái trực tuyến hoặc tại Trung tâm Phục vụ hành chính công; những việc vượt thẩm quyền được chuyển cấp trên đúng quy định và có thời hạn xử lý.

fb yt zl tw