Trạm kiểm tra tải trọng cố định phải có bãi chờ xử lý xe vi phạm

Đây là quy định tại Dự thảo về Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về trạm kiểm tra tải trọng xe đang được lấy ý kiến.

Tất cả các trạm KTTTX phải có bãi chờ xử lý xe vi phạm

Theo dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về trạm kiểm tra tải trọng xe (KTTTX) có 3 loại trạm gồm cố định, lưu động và tự động.

Trong đó, trạm KTTTX cố định được xây dựng và trang bị hệ thống thiết bị cố định để theo dõi, phát hiện và xử lý xe vi phạm quá tải và quá khổ; trạm hoạt động thường trực 24/24 giờ.

Các bộ phận bắt buộc phải có của Trạm KTTTX cố định bao gồm: Hệ thống cân sơ bộ tự động trên dòng lưu thông (cân động ở tốc độ cao kết hợp với cân động ở tốc độ thấp); Hệ thống cân khẳng định tải trọng (cân tĩnh hoặc cân động ở tốc độ thấp); Hệ thống dò đọc tự động biển số xe qua hình ảnh camera; Hệ thống kiểm soát tốc độ xe; Hệ thống dò quét kích thước xe sơ bộ (kể cả hàng hóa); Hệ thống kiểm soát, phát hiện vi phạm quy tắc giao thông đường bộ, camera giám sát và quan sát toàn cảnh; dụng cụ và trang bị đo kích thước xe khi dừng; Hệ thống báo hiệu và biển báo điện tử tự động.

Nhà điều hành trung tâm; Phòng điều khiển tại chỗ; Bốt trực của cảnh sát giao thông và kiểm soát quân sự; Nút giao đảo chiều xe (khi phương tiện quá tải, quá khổ không được phép tiếp tục hành trình (có thể do cầu yếu, khổ hẹp,…mà xe không thể qua được hoặc gây mất an toàn cho cầu đường) thì phải bị cưỡng chế quay trở lại); Vòng xoay đảo chiều xe (phục vụ việc quay xe để cân lại sau khi xếp dỡ, hạ chuyển tải hoặc xoay các xe bị cưỡng chế quay trở lại không được tiếp tục hành trình); Nhà ở công vụ; Hệ thống phòng cháy chữa cháy.

Đáng chú ý, dự thảo cũng quy định tất cả các trạm KTTTX cố định phải có bãi đỗ xe vi phạm chở xử lý, trước bãi đỗ, phải bố trí biển báo đỗ xe để các phương tiện biết để vào đỗ. Trên mặt bãi phải sơn kẻ vạch đỗ cho trật tự và tuân theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Báo hiệu đường bộ QCVN 41:2019/BGTVT. Số lượng ô đỗ xe cần căn cứ lưu lượng để bố trí nhưng nên thiết kế trong khoảng từ 5 đến 10 ô. Mỗi ô đỗ xe phải có kích thước 3,5m x 16,5m để đảm bảo chiều dài và khe hở an toàn cho các loại xe vận tải kéo rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc hiện nay. Bán kính đường cong đưa xe vào ô đỗ xe yêu cầu là 50m.

Ngoài ra, phải bố trí thêm một chỗ đỗ cho xe siêu trường với kích thước 3,5m x 25m trên đường thẳng để tránh va quệt ngang nếu bố trí xe theo đường cong vào bãi. Kết cấu mặt đường của bãi đỗ xe vi phạm chờ xử lý phải thiết kế mặt đường bê tông xi măng theo tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành với trục xe tiêu chuẩn nhân với hệ số 1,5.

Ngoài ra, các trạm KTTTX có thể trang bị thêm: Bãi và phương tiện xếp dỡ hạ tải, chuyển tải (ở những chỗ bắt buộc phải hạ tải xe mới được phép lưu hành nhằm đảm bảo an toàn cho cầu đường); Lối đi dành riêng cho phương tiện thuộc đối tượng kiểm tra (khi đó, các đối tượng phương tiện bị kiểm tra không đi chung với các phương tiện khác nên việc kiểm tra không gây ảnh hưởng đến tốc độ lưu thông bình thường của các loại phương tiện khác).

Trạm KTTTX cố định được đặt tại đâu?

Dự thảo cũng quy định nguyên tắc lựa chọn vị trí đặt trạm KTTTX cố định được bố trí trên các đường bộ trọng điểm, các hành lang vận tải đường bộ lớn, nơi xuất phát các nguồn hàng lớn sao cho kiểm soát tối đa các phương tiện lưu thông trên đường bộ (kể cả phương tiện từ các khu vực lân cận, các đầu mối nguồn hàng, cửa khẩu, bến cảng...).

Cùng với đó hạn chế tối đa hiện tượng xe quá tải, quá khổ đi vòng đường khác để trốn, tránh việc kiểm tra, kiểm soát của trạm kiểm tra tải trọng xe; hạn chế tối đa tác động ảnh hưởng đến năng lực khai thác của đường bộ và hạn chế việc đặt trạm trong phạm vi khu vực nội thành, nội thị các đô thị để chống ùn tắc giao thông.

Về quy trình kiểm tra tải trọng và kích thước xe tại trạm KTTTX cố định, các xe thuộc đối tượng bị kiểm tra khi đến trạm KTTTX phải tuân thủ hướng dẫn của hệ thống báo hiệu đường bộ, đi đúng làn đường hoặc lối đi dành riêng để các thiết bị đo lường sơ cấp có thể kiểm tra được kích thước và tải trọng.

Nếu không có dấu hiệu vi phạm, xe tiếp tục hành trình vượt qua trạm KTTTX và hòa nhập vào dòng xe chung. Trường hợp phát hiện xe có dấu hiệu vi phạm, hệ thống báo hiệu tự động chỉ dẫn xe đi vào lối dành riêng để tiến hành đo lường, kiểm tra thứ cấp về kích thước và trọng lượng.

Nếu hệ thống đo lường thứ cấp khẳng định có vi phạm, xe sẽ bị dẫn vào bãi chờ xử lý. Các vi phạm sẽ được xử lý theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, dự thảo cũng quy định các tình huống vi phạm bất thường phải được đưa vào quy trình kiểm tra và xử lý vi phạm, đặc biệt phải lưu ý phát hiện và xử lý các tình huống tìm cách trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát của trạm thông qua các hình thức cụ thể như: Che biển số xe để thiết bị dò đọc biển số không đọc được biển số xe; Che hoặc làm bẩn hoặc để bẩn hoặc làm cong vênh một phần biển số làm cho hệ thống dò đọc sai hoặc không đầy đủ hoặc thừa ký tự biển số xe; Chạy lệch làn xe quy định nhằm vô hiệu hóa hệ thống đo lường và đọc biển số xe; Chạy nối đuôi nhau ở cự ly quá gần nhằm trốn tránh góc quan sát của hệ thống dò đọc biển số xe; Chạy với tốc độ quá nhanh hoặc quá chậm theo quy định tại trạm nhằm vô hiệu hóa hệ thống đo lường và dò đọc biển số xe; …

Trong các tình huống đó, hệ thống kiểm soát vi phạm quy tắc giao thông đường bộ phải phát hiện được và kích hoạt hệ thống báo hiệu bắt buộc xe vào trạm đồng thời báo động và chuyển hình ảnh, thông tin xe vi phạm tới bốt trực của cảnh sát giao thông và kiểm soát quân sự để ngăn chặn, xử phạt kịp thời. Hình ảnh và thông tin vi phạm của xe được lưu trữ trên máy tính để phục vụ cho công tác kiểm tra, xử phạt.