Để Mường Khương sớm ra khỏi diện huyện nghèo

Bài 1: Khi thóc còn trong kho

LCĐT - Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Mường Khương lần thứ XXIV, nhiệm kỳ 2020 - 2025 xác định đến năm 2025, Mường Khương sẽ ra khỏi diện huyện nghèo. Để đạt mục tiêu này, nhiệm vụ quan trọng mà Mường Khương phải dồn sức thực hiện là giảm nhanh tỷ lệ hộ nghèo của 5/10 xã nghèo nhất tỉnh.

“Khi vẫn còn thóc, còn ngô trong kho, người dân vùng cao thấy yên tâm, bằng lòng, không có tư duy, tư tưởng tích lũy tài sản, vươn lên làm giàu. Đây chính là nguyên nhân lớn nhất dẫn tới tỷ lệ hộ nghèo ở 5 xã vẫn rất cao” - đồng chí Giàng Quốc Hưng, Bí thư Huyện ủy Mường Khương nhận định.

Ra ngõ gặp… hộ nghèo

Mường Khương nằm trong danh sách những huyện nghèo theo Nghị quyết số 30a của Chính phủ về Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 61 huyện nghèo. Trong danh sách 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất tỉnh Lào Cai, Mường Khương góp tới 5 xã là Tả Ngài Chồ, Dìn Chin, Tả Thàng, La Pan Tẩn và Lùng Khấu Nhin. Nếu nói vui, khi đến 5 xã vùng cao này thì chỉ cần ra ngõ là gặp… hộ nghèo.

Cuộc sống của người dân xã Tả Thàng còn nhiều khó khăn.
Cuộc sống của người dân xã Tả Thàng còn nhiều khó khăn.

5 xã nghèo của huyện Mường Khương có điều kiện tự nhiên phức tạp, địa hình chia cắt, độ dốc lớn tạo nhiều khe sâu, xen kẽ là các dải thung lũng hẹp. Điều kiện tự nhiên gây nhiều khó khăn trong việc tổ chức sản xuất cũng như đầu tư hạ tầng, giao lưu kinh tế, văn hóa giữa các địa phương trong vùng. Khí hậu tại các xã này có tính chất cận nhiệt đới, mùa đông lạnh, kéo dài, có những tháng nhiệt độ xuống dưới 0 độ C. Lượng mưa trung bình năm khá cao nhưng phân bố không đều, thường khô hạn vào mùa khô gây nhiều trở ngại cho phát triển sản xuất, một số xã có hiện tượng “sa mạc hóa”.

Tại 5 xã này, 98% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, thu nhập chính đều từ sản xuất nông nghiệp. Bà con vẫn sản xuất theo tập quán cũ, việc áp dụng khoa học, kỹ thuật hạn chế, lao động chưa được đào tạo. Mỗi năm, nguồn thu nhập chính của người dân chỉ từ 1 vụ ngô, 1 vụ lúa, chăn nuôi nhỏ lẻ, chủ yếu phục vụ nhu cầu tiêu thụ của gia đình. Chăn nuôi gia súc lớn là một thế mạnh của vùng cao nhưng người dân địa phương chỉ nuôi để lấy sức kéo, chưa theo hướng phát triển hàng hóa. Trong khi đó, công tác quy hoạch sản xuất còn hạn chế, chưa xác định được thế mạnh của địa phương để khai thác hiệu quả; việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi chưa đúng, chưa trúng nên sản phẩm sản xuất ra không đáp ứng được yêu cầu thị trường; thiếu cơ chế tiêu thụ, chưa thu hút được doanh nghiệp đầu tư liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Đặc biệt, trên địa bàn các xã này rất thiếu công trình giao thông kết nối và giao thông phục vụ sản xuất; các công trình hạ tầng thiết yếu khác như thủy lợi, cấp nước sinh hoạt, cấp điện… đã được đầu tư theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới nhưng mới ở mức tối thiểu, chưa đáp ứng được yêu cầu phục vụ đời sống và sản xuất của Nhân dân.

Một trong những điểm chung lớn nhất của 5 xã vùng cao này là tỷ lệ hộ nghèo rất cao, chiếm trên 20%; thu nhập bình quân chỉ đạt khoảng 20 triệu đồng/người/năm. Đây cũng là 5 xã được nhận định là “lõi nghèo” của huyện nghèo Mường Khương.

Dù đã xác định được “lõi nghèo” nhưng những năm qua, công tác tuyên truyền phát triển kinh tế và giảm nghèo ở địa phương vẫn hình thức, chung chung, chưa làm chuyển biến nhận thức, khơi dậy ý thức vượt khó, tự vươn lên của người dân. Bên cạnh đó, một số chính sách đặc thù của tỉnh, huyện ban hành nhưng người dân khó tiếp cận, thủ tục, quy trình phức tạp. Ngân sách trung ương phân bổ không nhiều, dàn trải trong khi nguồn lực của tỉnh, của huyện còn hạn hẹp, có thể ví như “một chậu nước nhỏ đổ xuống mặt sân khô”, không đủ làm dịu “cơn khát” nguồn lực của những xã đang rất nghèo.

Khó thay đổi tư tưởng

Nằm trong nhóm 5 xã nghèo của huyện, Tả Ngài Chồ có tỷ lệ hộ nghèo lên tới 27,8% và hộ cận nghèo hơn 10%. Theo đồng chí Sùng Seo Sà, Chủ tịch UBND xã Tả Ngài Chồ, cái nghèo của người dân Tả Ngài Chồ xuất phát từ nhiều nguyên nhân, cốt lõi nhất là tư tưởng, quan niệm cũ, chưa thoát ly được thói quen sản xuất cố hữu. 20 năm trước, người dân trồng 1 vụ ngô, 1 vụ lúa/năm, đến bây giờ cũng vẫn trồng 1 vụ ngô, 1 vụ lúa/năm. Việc thay đổi giống, đầu tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cũng chỉ góp phần tăng năng suất, giải quyết được vấn đề lương thực. Trong khi đó, sản xuất ngô, lúa vẫn phụ thuộc hoàn toàn vào ông trời, nghĩa là đợi mưa xuống thì cấy lúa, năm nào hạn thì không thể gieo cấy. Một số người, nhất là những người trung niên vẫn có tư tưởng sản xuất tự cung, tự cấp, đủ ăn là đã hài lòng với cuộc sống, không có ý chí thoát nghèo, cũng không có tư tưởng thoát ly lối sản xuất cũ. Đó là những gánh nặng khiến nhiều hộ không thể thoát nghèo.
Cũng theo đồng chí Sùng Seo Sà, người dân vùng cao Tả Ngài Chồ đã được tuyên truyền, tập huấn rất nhiều về chuyển đổi sản xuất để nâng cao thu nhập với những cây trồng, vật nuôi chủ lực, nhưng rất ít hộ thay đổi. Một ví dụ điển hình là việc đưa cây quýt vào canh tác trên địa bàn xã. Ban đầu, xã đã vận động, tuyên truyền nhưng người dân không đồng tình, thậm chí nhiều người phản đối rằng: Trồng cây này để làm gì? Nếu không thành công thì lấy gì mà ăn?
Để người dân tin tưởng, thay đổi tư duy sản xuất thì những mô hình trồng quýt được những người như trưởng thôn, đoàn viên, thanh niên thực hiện trước. Mô hình trồng quýt đầu tiên cho thu hoạch, 1 vụ mang lại thu nhập bằng 4 vụ ngô, bà con mới dè dặt học theo, chuyển đổi dần. “Tư tưởng không thể thoát ly cây lúa, cây ngô, hài lòng khi đủ ăn là lối suy nghĩ cần có thời gian dài để thay đổi. Muốn vậy phải xây dựng những mô hình thực tế, người thật, việc thật, khoảng 5 năm nữa, người dân nơi đây sẽ thay đổi rất nhiều về tư duy sản xuất”, Chủ tịch UBND xã Tả Ngài Chồ khẳng định.

Cách thức tổ chức, tư duy sản xuất và tư tưởng phấn đấu thoát nghèo cũng là “chìa khóa” mở cánh cửa “tấn công vào lõi nghèo”. Theo phân tích của Bí thư Huyện ủy Mường Khương Giàng Quốc Hưng, điều kiện tự nhiên của 5 xã nghèo này là trở ngại nhưng đây không phải lý do chính, nguyên nhân lớn nhất vẫn là tâm lý, tư tưởng không dám thay đổi, không tự vươn lên của những hộ nghèo. Muốn thoát nghèo thì chính những người nghèo phải có tư duy làm giàu, đấy là yếu tố quyết định. Tư tưởng bình quân chủ nghĩa, hài lòng với hiện tại sẽ kéo tụt sự phát triển chung của toàn huyện. Bởi vậy, một trong những nhiệm vụ trọng tâm đặt ra cho Đảng bộ, chính quyền huyện trong nhiệm kỳ 2021 - 2025 là giải quyết được “vùng trũng”, quyết tâm đưa Mường Khương thoát khỏi huyện nghèo. Muốn giải quyết được vấn đề đó, trước tiên phải xóa được “lõi nghèo” ở 5 xã đặc biệt khó khăn này. Mường Khương xác định “nghèo là giặc, mà giặc thì phải tiêu diệt” - Bí thư Huyện ủy Mường Khương nhấn mạnh.

Bài cuối: Huy động cả hệ thống chính trị

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

“Ngọc bích” lưng chừng trời

“Ngọc bích” lưng chừng trời

Chúng tôi ngược “cổng trời” trên vòng cung lớn Tả Van lên Séo Mý Tỷ, vùng đất “gần nhà xa ngõ”, chỉ cách thị xã Sa Pa tráng lệ chưa đầy 20 km mà như một thế giới khác, với bao câu chuyện về đất và người nơi đây đậm màu cổ tích, như chàng hoàng tử miền sơn cước đang bước ra hội nhập cùng bè bạn muôn phương.

Bí ẩn kho vàng Nặm Pạu

Bí ẩn kho vàng Nặm Pạu

Trên đỉnh núi Nặm Pạu nơi thâm sơn cùng cốc nằm ở khu vực giáp ranh huyện Bảo Yên (Lào Cai) và Quang Bình (Hà Giang) ẩn giấu câu chuyện kỳ bí về kho vàng chôn giấu trong lòng núi chưa có lời giải đáp.

Dọc dải sông Hồng: Từ cột cờ Lũng Pô đến đền thiêng Bảo Hà

Dọc dải sông Hồng: Từ cột cờ Lũng Pô đến đền thiêng Bảo Hà

Sông Hồng chảy qua nhiều tỉnh, thành phố nước ta trước khi hòa mình vào biển Đông mênh mông, khi chảy vào Việt Nam tại Lào Cai sông chảy thành một đường thẳng thông suốt, mạnh mẽ, phách khí giữa những dáng núi, dáng đồi điệp trùng. Sông Hồng không chỉ là nét chấm phá, tạo nên sự hài hòa của thắng cảnh mà đang là mạch nguồn của những ý tưởng, đồ án, quy hoạch lớn.

Giàng Thị Xinh và hành trình đặc biệt

Giàng Thị Xinh và hành trình đặc biệt

Khuôn mặt khả ái, xinh xắn như nụ đào chớm xuân cùng câu chuyện đầy nghị lực, khao khát vươn lên như mầm xanh nảy trên đất khó, cô học trò nhỏ Giàng Thị Xinh ở xã vùng cao Lùng Phình (huyện Bắc Hà) đã có những trải nghiệm ấn tượng.

Giữ lửa nghề rèn

Giữ lửa nghề rèn

Cuộc sống đổi thay, nghề rèn đúc ở Bắc Hà cũng dần mai một, nhưng với nhiều người thì khát vọng, quyết tâm giữ lửa nghề vẫn thôi thúc từng ngày.

Quà tặng từ "mẹ thiên nhiên"

Quà tặng từ "mẹ thiên nhiên"

Cách trung tâm xã Sín Chéng (huyện Si Ma Cai) khoảng 3 km, thôn Ngải Phóng Chồ ẩn mình trong sương mù dày đặc. Đất đai cằn cỗi, những tảng đá xám xịt vương vãi trên khắp nương đồi như thử thách ý chí của con người nơi đây. Cảm phục trước sự chăm chỉ lao động của người dân Ngải Phóng Chồ, “mẹ thiên nhiên” đã dành tặng vùng đất này món quà ý nghĩa, đó là “khó chua Khe Ma” - một hang động kỳ vĩ và bí ẩn.

“Làng nghề” hối hả đón tết

“Làng nghề” hối hả đón tết

Chỉ còn 1 tuần nữa là đến tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, nhưng trước đó, "làng nghề” ở các địa phương trong tỉnh đã hối hả sản xuất, kịp thời cung cấp cho thị trường sản phẩm đặc hữu, mang đậm hương vị tết.

Ga Phố Lu thưa vắng những chuyến tàu

Ga Phố Lu thưa vắng những chuyến tàu

Thời “hoàng kim” của tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai, trong số các nhà ga nằm trên đất Lào Cai thì ga Phố Lu chỉ xếp sau ga Phố Mới về lượng hàng hóa và hành khách, khu vực xung quanh nhà ga lúc nào cũng nườm nượp, người tứ xứ đổ về đây tìm việc làm.

Cần khẩn trương giải quyết vướng mắc

Thi công nâng cấp Quốc lộ 279, đoạn qua xã Dương Quỳ: Cần khẩn trương giải quyết vướng mắc

Dù công tác giải phóng mặt bằng chưa xong, nhiều nhà dân chưa di chuyển khỏi khu vực công trường nhưng chủ đầu tư Dự án nâng cấp Quốc lộ 279 (đoạn qua xã Dương Quỳ, huyện Văn Bàn) vẫn để nhà thầu thi công đào đắp, san gạt, đổ đất thải vây quanh khu dân cư, khiến người dân sống trong nguy hiểm, nhà cửa bị hỏng, ảnh hưởng đến tài sản và an toàn tính mạng.

Để chè xuân ngát hương

Để chè xuân ngát hương

Từ trung tuần tháng 12 trở đi, sáng sớm đến chiều muộn, “vựa” chè ở Mường Khương rộn vang tiếng máy cắt, tỉa cành chè. Các thôn vắng bóng người lớn, muốn gặp được phải leo đồi.

Sân Quảng trường Ga Lào Cai: Ô nhiễm môi trường, cảnh quan nhếch nhác

Sân Quảng trường Ga Lào Cai: Ô nhiễm môi trường, cảnh quan nhếch nhác

Sân Quảng trường trước cửa Ga Đường sắt liên vận quốc tế Lào Cai (gọi tắt là Sân Quảng trường Ga Lào Cai) tại phường Lào Cai (thành phố Lào Cai) được Nhà nước đầu tư xây dựng với mặt bằng rộng hàng nghìn mét vuông nhằm phục vụ các phương tiện dừng, đỗ, đón trả khách đi tàu tuyến Hà Nội - Lào Cai và ngược lại. Tuy nhiên, do công tác quản lý có nhiều bất cập, tại đây đang xảy ra cảnh nhếch nhác, mất mỹ quan, ô nhiễm môi trường… làm xấu hình ảnh một nhà ga đường sắt liên vận quốc tế.

Bảo Yên: Đang xác định nguyên nhân khiến cá chết bất thường trên sông Chảy

Bảo Yên: Đang xác định nguyên nhân khiến cá chết bất thường trên sông Chảy

Sáng 27/12, trên sông Chảy, đoạn qua địa phận xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên xảy ra hiện tượng cá ngoài tự nhiên và cá trong các lồng nuôi trên sông lờ đờ, nổi đầu lên mặt nước sau đó bị chết. Hiện tượng này hiện chưa xác định được nguyên nhân, nên có nhiều luồng dư luận trái chiều.

Nậm Mả - xã có 2 thôn

Nậm Mả - xã có 2 thôn

Với 2 thôn, Nậm Mả là xã có ít thôn nhất không chỉ của huyện Văn Bàn mà cả của tỉnh. Địa bàn rộng, dân cư thưa, lợi thế phát triển kinh tế hầu như không có gì nổi bật là những thách thức mà cấp ủy đảng, chính quyền và người dân nơi đây phải đối mặt trên chặng đường thu hẹp khoảng cách phát triển với các xã trên địa bàn huyện.

Bài cuối: Khơi mở tiềm năng, nâng tầm giá trị

Bài cuối: Khơi mở tiềm năng, nâng tầm giá trị

Ngành nông nghiệp và nhiều doanh nghiệp, cá nhân đã vào cuộc cùng địa phương triển khai các hoạt động để bảo tồn, cũng như xây dựng phương án dự án để thực hiện, gợi mở những giải pháp cho vùng chè cổ thụ, làm các dòng trà cao cấp (giá trị cao) trồng mới, làm du lịch… Đặc biệt, gần đây, có những cá nhân, tổ chức đã dành nhiều tâm huyết để nâng tầm sản phẩm trà Việt, trong đó có nguyên liệu từ các vùng chè cổ thụ ở Lào Cai.

Bài 2:"Đánh thức" vùng chè cổ thụ

Bài 2:"Đánh thức" vùng chè cổ thụ

Vài ba năm gần đây, những rừng chè cổ thụ đã dần được “đánh thức”. Các địa phương trong tỉnh đã nhận ra giá trị của cây chè cổ thụ và bắt đầu có những động thái tích cực trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của chè cổ thụ. Dẫu rằng, vẫn là bài toán chưa tìm được đáp án chính xác, nhưng phần nào các “phép tính” đã mang lại tín hiệu tốt cho những rừng chè cổ thụ và cả những người đang sở hữu “báu vật” trong tay.

Bài 1: Giai thoại kể dưới gốc chè cổ thụ

Bài 1: Giai thoại kể dưới gốc chè cổ thụ

Những cây chè cổ thụ cứ lặng lẽ ra búp mỗi vụ, rồi tỏa hương thơm trong từng mẻ sao sấy của đồng bào thiểu số ở tít trên núi cao. Đơn giản chỉ là thức uống dân dã truyền lại qua bao thế hệ của đời người, để rồi giờ đây, kho “vàng xanh” được mở cửa, những gốc chè “trơ gan cùng tuế nguyệt” hàng trăm năm ấy đang được đánh thức và khơi mở tiềm năng bằng sự quan tâm bảo tồn, phát huy chất lượng, nâng tầm giá trị sản phẩm.

fb yt zl tw