Dù đã tiêu tốn hơn 4.400 tỉ đồng nhưng dự án mở rộng Nhà máy Gang thép Thái Nguyên vẫn “đắp chiếu” suốt 10 năm qua, gây thiệt hại hơn 830 tỉ đồng.
Ngày 12-4, TAND TP Hà Nội mở phiên xét xử vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 (gọi tắt là dự án), Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) và một số đơn vị có liên quan.
Đội vốn hơn 4.200 tỉ đồng nhưng vẫn “đắp chiếu”
19 bị cáo hầu tòa về một trong hai tội danh trên, gồm: Mai Văn Tinh (cựu chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Thép Việt Nam - VNS), Đậu Văn Hùng (cựu tổng giám đốc VNS), Trần Trọng Mừng (cựu tổng giám đốc TISCO), Trần Văn Khâm (cựu chủ tịch kiêm tổng giám đốc TISCO)…
Theo cáo trạng của VKSND Tối cao, dự án có tổng mức đầu tư hơn 3.800 tỉ đồng, do TISCO làm chủ đầu tư. Dự án gồm nhiều hạng mục, trong đó có gói thầu “dây chuyền luyện kim khu vực Lưu Xá” với tổng giá trị gần 2.600 tỉ đồng.
Để thực hiện gói thầu trên, tháng 7-2007, TISCO ký Hợp đồng 01#EPC với Tập đoàn Khoa học công nghệ và thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC). Giá trị hợp đồng là hơn 160 triệu USD (chia làm ba phần E, P và C). Đây là giá trọn gói, không thay đổi trong suốt quá trình thực hiện.
Sau khi ký kết, TISCO tạm ứng cho MCC 35,6 triệu USD. Tuy nhiên, hơn 11 tháng từ khi khởi công, MCC vẫn chưa hoàn thành thiết kế chi tiết các hạng mục, chưa lựa chọn và ký được hợp đồng với nhà thầu phụ, chưa triển khai thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu.
Ngược lại, MCC còn có nhiều văn bản gửi TISCO đề nghị kéo dài thời gian thực hiện, điều chỉnh giá Hợp đồng 01#EPC tăng hơn 138 triệu USD, với lý do giá cả thị trường biến động.
Cơ quan tố tụng xác định đề nghị của MCC là không có căn cứ, không đúng nội dung thỏa thuận trong Hợp đồng 01#EPC. Lẽ ra, những người có trách nhiệm thuộc TISCO và VNS phải xem xét chấm dứt hợp đồng, thu hồi tiền tạm ứng, áp dụng điều khoản phạt hợp đồng đối với MCC; đồng thời báo cáo người có thẩm quyền để xem xét hủy đấu thầu, tổ chức đấu thầu lại…
Thế nhưng bị cáo Mừng, bị cáo Tinh và một số cá nhân liên quan không những không thực hiện mà còn chỉ đạo, bàn bạc, thống nhất để ký các văn bản đề nghị Bộ Công Thương báo cáo Thủ tướng cho phép điều chỉnh chi phí Hợp đồng 01#EPC.