Hiểu đúng để sử dụng hiệu quả

Lộ trình thực hiện chương trình và sách giáo khoa (SGK) mới đã bước sang năm thứ 2 và trong suốt quãng thời gian qua đã có không ít ý kiến của phụ huynh, giáo viên, báo chí và xã hội bàn luận.

Đội ngũ giáo viên lần đầu tiếp cận, sử dụng SGK theo tinh thần của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã gặp không ít khó khăn trong nhận thức và thực tiễn. Để thực hiện tốt việc sử dụng SGK mới cần phải có những nhận thức, quan niệm đúng về SGK, vượt qua được những trì trệ trong nhận thức cũ.

Trước hết, Chương trình giáo dục phổ thông 2018 quy định một chương trình có nhiều bộ SGK. Chương trình giáo dục (tổng thể và bộ môn) là pháp lệnh, còn SGK chỉ là một trong những tài liệu dạy học của giáo viên. Giáo viên và học sinh chỉ căn cứ vào chương trình với những yêu cầu cần đạt để lựa chọn nội dung dạy học ở trong SGK.

Lợi ích của việc cho phép tồn tại nhiều bộ sách của một chương trình sẽ tạo điều kiện cho các nhà khoa học, các nhà giáo dục phát huy khả năng chuyên môn và sự sáng tạo của mình biên soạn những bộ sách tốt cho nhà trường. Học sinh, giáo viên, phụ huynh và nhà trường sẽ có điều kiện để chọn một bộ sách phù hợp nhất cho quá trình học tập, giảng dạy, đáp ứng những yêu cầu của hoàn cảnh nhà trường, địa phương và đối tượng học sinh. Ngoài bộ sách mà các trường đã chọn, giáo viên và học sinh có thể tham khảo thêm những nội dung tốt từ các bộ sách khác bổ sung cho việc dạy và học của mình. Như vậy, việc dạy và học đã vượt ra ngoài giới hạn một bộ sách có sẵn, duy nhất như trước đây, để làm phong phú thêm nội dung tiếp nhận tri thức của người học.

Thứ hai, Bộ GD-ĐT đã ban hành thông tư quy định về tiêu chuẩn, quy trình biên soạn; quy định về tổ chức biên soạn và tổ chức thẩm định SGK. Theo đó, nội dung SGK thể hiện đúng và đầy đủ chương trình, đảm bảo tính cơ bản, khoa học, thiết thực, phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Biên soạn SGK lần này chỉ đưa những kiến thức cơ bản, phổ thông, không có nội dung trùng lắp giữa kênh hình, kênh chữ; hạn chế những nội dung làm nặng nề thêm cho dạy và học của giáo viên và học sinh. Nội dung đưa vào sách vừa đủ, bởi quá trình dạy học của giáo viên là tổ chức dạy học thông qua chuỗi hoạt động dạy học, một nội dung kiến thức có thể tổ chức nhiều hoạt động dạy học và từ đó có thể hình thành các phẩm chất và năng lực đa dạng cho học sinh.

Thứ ba, về tiêu chuẩn người biên soạn SGK cũng được quy định là phải tốt nghiệp đại học trở lên, am hiểu về khoa học giáo dục, có chuyên môn phù hợp với SGK biên soạn. Đội ngũ biên soạn SGK lần này thu hút cả những giáo viên phổ thông đang trực tiếp đứng lớp chứ không chỉ các giảng viên đại học và các nhà nghiên cứu.

Thứ tư, về quy trình thẩm định cũng đã được quy định và thực hiện một cách rất chặt chẽ. Hội đồng thẩm định quốc gia do Bộ GD-ĐT chỉ định, có ít nhất là 1/3 các giáo viên đang trực tiếp đứng lớp giảng dạy môn học, có trình độ đại học trở lên, am hiểu về khoa học giáo dục và có chuyên môn phù hợp với SGK được thẩm định. Các tiêu chuẩn SGK được chi tiết và cụ thể hóa bằng 40 chỉ báo, để hiểu đúng, chính xác và nhất quán trong vận dụng.

Thực tế cá biệt cũng có bộ SGK, tập thể tác giả biên soạn và hội đồng thẩm định SGK cho ra một kết quả gây nhiều tranh cãi cho phụ huynh và xã hội. Điều đó chỉ có thể giải thích - do các tác giả còn cẩu thả trong biên soạn, “cố thủ” trong quan niệm cũ về SGK; còn Hội đồng thẩm định thì hoặc yếu kém về chuyên môn, hoặc thiếu kiên quyết với các tác giả nên để lại nhiều “hạt sạn” không đáng có trong bộ sách.

Vì vậy, để có những bộ SGK tốt theo tinh thần đổi mới, thì từ nhận thức đến tất cả các khâu biên soạn, thẩm định, sử dụng đều phải làm việc một cách khoa học, nghiêm túc với một tinh thần trách nhiệm cao, mới mang lại hiệu quả như mong muốn

PGS-TS NGÔ MINH OANH - Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu giáo dục Trường Đại học Sư phạm TPHCM

Báo SGGP

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Mang sách lên vùng cao

Mang sách lên vùng cao

Lê Minh Ngọc, sinh viên Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội hiện là Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ tình nguyện Trái Tim Việt (TP Hải Phòng), Chủ nhiệm dự án Tủ sách Nuôi em - trực thuộc Hệ sinh thái Nuôi em. Trong 1 năm qua, Ngọc cùng các thành viên trong Dự án Tủ sách Nuôi em đã xây dựng được gần 1.100 tủ sách và tủ đồ chơi tại hơn 1.000 điểm trường của các tỉnh miền núi.

Trang bị kiến thức, kỹ năng tốt nhất cho học sinh dự thi tốt nghiệp THPT

Trang bị kiến thức, kỹ năng tốt nhất cho học sinh dự thi tốt nghiệp THPT

Năm 2024 là năm cuối ngành Giáo dục thực hiện dạy học và thi theo chương trình giáo dục phổ thông năm 2006. Hiện nay, các trường trung học phổ thông (THPT) trên cả nước vừa triển khai dạy theo khung kế hoạch thời gian năm học, vừa ôn tập, củng cố kiến thức cho học sinh lớp 12 chuẩn bị thi tốt nghiệp THPT.

Góc nhỏ từ tâm

Góc nhỏ từ tâm

Đam mê công việc làm tóc và mong muốn dùng chút công sức nhỏ bé của mình giúp đỡ những người có hoàn cảnh kém may mắn, Đại Hải đã quyết định mở một tiệm cắt tóc mang tên Góc nhỏ từ tâm.

Xây dựng quy chuẩn kỹ thuật về nước sạch dùng trong sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Lào Cai

Xây dựng quy chuẩn kỹ thuật về nước sạch dùng trong sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Lào Cai

Chiều 27/3, tại Sở Y tế Lào Cai, Ban soạn thảo xây dựng Quy chuẩn kỹ thuật địa phương về chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt đã có buổi hội thảo với Cục Quản lý môi trường Y tế, Viện Sức khỏe nghề nghiệp (Bộ Y tế) và một số sở, ngành của tỉnh Lào Cai, để thống nhất một số nội dung trong xây dựng quy chuẩn.

Cô giáo tiểu học tích cực đổi mới, sáng tạo

Cô giáo tiểu học tích cực đổi mới, sáng tạo

Không chỉ yêu nghề, mến trẻ, cô giáo Phạm Thị Hiệp, giáo viên Trường Tiểu học Kim Đồng, thành phố Lào Cai còn luôn đổi mới, sáng tạo trong dạy học. Từ đó khơi gợi cảm hứng, niềm yêu thích học tập cũng như sự chủ động khám phá tri thức nơi học trò.

Cẩn trọng với những hành vi gây hại cho đồng tiền

Cẩn trọng với những hành vi gây hại cho đồng tiền

Rải tiền cầu lộc, cúng tiền cô hồn, rải tiền đám ma xuống đường, làm bó hoa bằng tiền hay đốt tiền, xé tiền… những hành vi ấy đều vi phạm pháp luật, có thể bị phạt từ 10 đến 15 triệu đồng hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy vào tính chất, mức độ của hành vi.

Dông lốc gây một số thiệt hại tại huyện Si Ma Cai

Dông lốc gây một số thiệt hại tại huyện Si Ma Cai

Sáng 27/3, do ảnh hưởng của không khí lạnh, trên địa bàn huyện Si Ma Cai xảy ra dông, lốc kèm theo mưa đá, riêng khu vực cụm xã Thào Chư Phìn và thị trấn Si Ma Cai có mưa to đến rất to khiến một số nhà dân, cây hoa màu bị hư hỏng, ngập úng và gãy đổ.

Đề xuất phương án giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Đề xuất phương án giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Dù lựa chọn phương án giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần như thế nào đều phải có giải pháp để giữ người lao động ở lại thị trường lao động, đó mới là giải pháp căn cơ, lâu dài. Nhấn mạnh trên được Thường trực Ủy ban Xã hội của Quốc hội đưa ra trong Báo cáo một số vấn đề lớn trong tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi).

Trường Sĩ quan Công binh tư vấn hướng nghiệp tuyển sinh quân sự tại huyện Mường Khương

Trường Sĩ quan Công binh tư vấn hướng nghiệp tuyển sinh quân sự tại huyện Mường Khương

Ngày 27/3, Trường Sĩ quan Công binh phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lào Cai, Ban Chỉ huy Quân sự huyện Mường Khương tổ chức tư vấn hướng nghiệp tuyển sinh quân sự năm 2024 cho học sinh khối lớp 12 tại Trường Trung học phổ thông số 1 và Trường Trung học phổ thông số 2 huyện Mường Khương.

Vượt khó vươn lên làm kinh tế giỏi

Vượt khó vươn lên làm kinh tế giỏi

Theo giới thiệu của Phó Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Thái Niên (huyện Bảo Thắng), chúng tôi đến thăm mô hình kinh tế của gia đình chị Hoàng Thị Hồng (dân tộc Giáy, sinh năm 1982), là hội viên Chi hội Phụ nữ thôn Múc. Chị Hồng là phụ nữ đảm đang, vượt khó vươn lên làm kinh tế giỏi, xây dựng gia đình hạnh phúc.

Khởi động sáng kiến hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ do phụ nữ làm chủ

Khởi động sáng kiến hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ do phụ nữ làm chủ

Một sáng kiến tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ do phụ nữ làm chủ đã chính thức khởi động. Trong vòng 4 năm, chương trình hướng tới tiếp cận 2 triệu doanh nhân tại Việt Nam thông qua các chiến dịch, đồng thời trực tiếp hỗ trợ hơn 90.000 doanh nhân - đa số là phụ nữ - phát triển doanh nghiệp và tăng cường tiềm năng kinh tế.

Lòng tham và ma lực của đồng tiền

Lòng tham và ma lực của đồng tiền

Gần đây có không ít cán bộ, đảng viên bị bắt giam vì tội nhận hối lộ. Thật đáng tiếc, không hiểu do ma lực của đồng tiền hay lòng tham đã khiến một số "quan chức" phải ngã ngựa (!?)

fb yt zl tw