LCĐT - Với phương châm xây dựng nông thôn mới “có điểm xuất phát nhưng không có điểm kết thúc”, ngày 14/4/2016, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1076 quy định về tiêu chí, trình tự, thủ tục, hồ sơ xét, công nhận và tổ chức công bố “Thôn nông thôn mới”, “Thôn kiểu mẫu” trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016 - 2020. Đây là một sáng tạo của Lào Cai để xây dựng nông thôn mới đi vào chiều sâu và bền vững.
Sau 4 năm triển khai thực hiện, phong trào xây dựng “Thôn kiểu mẫu” đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Có thể nói, công tác tuyên truyền và vận động đã có tác động tích cực, làm thay đổi nhận thức của cán bộ, đảng viên và người dân. Đa số đã chuyển từ thụ động, trông chờ vào sự đầu tư của Nhà nước sang chủ động lựa chọn nội dung ưu tiên, đóng góp công sức và tích cực tham gia thực hiện trở thành một phong trào ngày càng có sức lan tỏa lớn.
Về thôn Làng Pẳn (xã Quang Kim, huyện Bát Xát) vào một ngày đầu xuân, những tuyến đường ngõ, xóm đầy hoa khoe sắc cùng hai hàng cau thẳng tắp vươn lên trời cao, tạo vẻ đẹp riêng có cho miền quê trù phú này. Xa xa là những căn nhà xây khang trang đang hoàn thiện kịp đón Tết. Những cánh đồng rau xanh mơn mởn đang được nông dân hối hả thu hoạch để phục vụ nhu cầu của người dân trong và ngoài xã. Đi tới đâu trò chuyện với người dân, chúng tôi cũng cảm nhận rõ nét sự chân thành, đoàn kết, gắn bó, vì sự phát triển của quê hương.
Anh Lý Văn Sử, Bí thư Chi bộ thôn Làng Pẳn hào hứng kể: Năm 2017, Quang Kim là xã đầu tiên của tỉnh “về đích” chương trình xây dựng nông thôn mới và chỉ sau đó 1 năm, Làng Pẳn cũng “cán đích”, trở thành thôn kiểu mẫu. Nhờ bà con trong thôn đoàn kết, phát huy nội lực trong xây dựng thôn kiểu mẫu mà Làng Pẳn được khoác lên trên mình tấm áo mới của sự trù phú, môi trường sống trên địa bàn ngày càng được cải thiện.
Trong niềm vui mừng quê hương đổi mới, anh Sử nhớ lại: Trước đây Làng Pẳn có biệt danh là “Làng Bẩn” bởi môi trường ở đây rất ô nhiễm. Ngày ấy, ý thức người dân chưa tiến bộ như bây giờ, họ có thói quen chăn nuôi gia súc sát nhà, không có nhà tiêu hoặc chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh, mưa xuống thì bùn đất, rác thải tràn ra đường. Cũng bởi môi trường sống không tốt nên trẻ em, người già thường ốm đau, bệnh tật... Cùng với đó, đời sống người dân nhiều khó khăn, kinh tế chưa phát triển, đường làng, ngõ xóm nhỏ hẹp, nhà ở không được xây khang trang. Hơn nữa, khi đó muốn xây nhà phải vác từng bao cát, bao xi măng từ trung tâm xã vào tận nhà. Ngay sau khi được xã chọn làm điểm xây dựng mô hình thôn kiểu mẫu, Chi bộ, Ban công tác Mặt trận thôn đã đứng ra đăng ký với xã làm điểm về vệ sinh môi trường, giao cho Chi hội Phụ nữ thôn làm nòng cốt và chọn thứ Bảy hằng tuần là ngày vệ sinh môi trường của thôn, tổ chức dọn vệ sinh đường làng, ngõ xóm, trồng và chăm sóc cây dọc đường, khơi thông cống rãnh. Nhiều hộ lúc đầu chỉ làm đối phó để không bị cán bộ thôn nhắc nhở. Tuy nhiên, sau một thời gian kiên trì vận động, đến nay người dân trong thôn đã coi vệ sinh môi trường là việc làm thường xuyên, góp phần làm đẹp đường làng, ngõ xóm, bảo vệ sức khỏe của chính mình và gia đình nên luôn hào hứng tham gia. Làng Pẳn còn xây dựng được 3 km đường trục xóm kiểu mẫu và giao cho Chi hội Phụ nữ trồng, chăm sóc 1.200 m đường hoa. Hiện 100% hộ trong thôn đã có hố rác tự tiêu hủy tại nhà, có 4 bể thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật.
“Từ khi có đường mới, người dân được hưởng lợi rất nhiều, nhất là việc giao thương đã dễ dàng hơn. Các tuyến đường trong thôn đều được vệ sinh sạch sẽ, cống, rãnh có nắp đậy nên không còn ô nhiễm. Từ đó, tự bản thân mỗi người dân đều nêu cao tinh thần trách nhiệm, giữ gìn cảnh quan môi trường, cùng nhau tạo không gian xanh, sạch cho đường làng, ngõ xóm”, chị Sần Thị Món, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ thôn Làng Pẳn 1 tâm sự.
Từ đoàn kết tình làng - nghĩa xóm, các hộ trong thôn đã hỗ trợ nhau xây dựng nhà mới bằng cách nhà này đổi công cho nhà khác để bớt chi phí thuê nhân công. Đến nay thôn không còn nhà tạm, nhà dột nát, 95% số hộ có nhà xây kiên cố. Mô hình hỗ trợ nhau xây nhà của thôn Làng Pẳn được nhiều thôn, bản trong xã học tập.
Sải bước trên những con đường bê tông rộng thênh thang với hai bên là những đường hoa khoe sắc dưới ánh nắng vàng, khung cảnh thật yên bình, trù phú. Nhờ công cuộc xây dựng nông thôn mới nói chung và thôn kiểu mẫu nói riêng, nếp nghĩ của người dân cũng thay đổi từng ngày. Làng Pẳn hôm nay không còn được nhắc đến với biệt danh cũ mà xứng đáng là “nơi mong đến, chốn mong về” (Pẳn trong tiếng Giáy có nghĩa là điểm dừng chân).
Bài 2: Từ làng thuần nông thành làng du lịch
